Τo περιβάλλον
Είναι πολυετής πόα, με βλαστό δυνατό, τριχωτό, ύψους μέχρι 70 εκατοστά, φύλλα πράσινα και στις δύο πλευρές, αποτελούμενα από 5-7 φυλλάρια προμήκη – σφηνοειδή, οδοντωτά σε όλη την περιφέρεια. Τα άνθη είναι επάκρια σε κορύμβους, σπάνια μονήρη κίτρινου χρώματος.
Είναι πολυετής πόα, με βλαστούς λεπτούς και μακρείς, έρποντες, ριζοβολούντες. Τα φύλλα είναι μακρόμισχα με 5 εως 7 φυλλάρια σφηνοειδή στη βάση, έντονα οδοντωτά. Τα άνθη είναι μεγάλα, μονήρη και εμφανίζονται σε μακρύ ποδίσκο στις μασχάλες των φύλλων.
Πιθανώς το «πενταπετές» ή «πεντάφυλλον» του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη.
Είναι πολυετής πόα, με βάση βλαστού παχειά, διακλαδισμένη, αποξυλωμένη, με ανερχόμενους ανθοφόρους βλαστούς, 5-25 εκατοστά, αραιόφυλλους. Τα παράριζα φύλλα είναι τριμερή, μακρόμισχα, με φυλλάρια παχιά, οδοντωτά – πριονωτά, βαθυπράσινα στο πάνω μέρος και λευκωπά και πυκνά χνουδωτά στο κάτω. Τα άνθη είναι ανά 3-8 σε στενούς κορύμβους.
Θάμνος ύψους μέχρι 2 μέτρα, με πολύ ακανθώδεις διακλαδώσεις, καστανομελανού χρώματος, χνουδωτός. Τα φύλλα είναι μικρά, αντωοειδή, προμήκη ή λογχοειδή, πριονωτά, με χνουδωτά παράφυλλα. Τα άνθη είναι λευκά, μικρά, κυρίως μονά και σπάνια 2-3 και εκφύονται κυρίως πάνω στα αγκάθια. Ο καρπός του είναι δρύπη, στρογγυλή, κυανού χρώματος.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 20 – 80 εκατοστά, χνουδωτό και κούφιο. Φύλλα αραιά χνουδωτά, τα παράρριζα παλαμοειδή 3 – 7μερή, με τμήματα κατεσχισμένα, οδοντωτά, τα ανώτερα τριμερή σχεδόν γραμμοειδή. Άνθη χρυσοκίτρινα.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 10 – 30 εκατοστά, όρθιο, χνουδωτό μόνο στην κορυφή. Φύλλα γυαλιστερά, τα παράρριζα στρογγυλά, έμμισχα, νεφροειδή ή καρδιοειδή, έντονα πριονωτά ή τρισχιδή, τα ανώτερα επιφυή 3 – 7μερή, σε γραμμοειδή τμήματα. Άνθη αρκετά μεγάλα, με σέπαλα απλωτά, χνουδωτά, κίτρινα.
Είναι πολυετές φυτό, με κονδυλώδης και νηματοειδής ρίζες. Ο βλαστός έχει ύψος 10 – 30 εκατοστά, είναι παχύς, απλός ή δίκλαδος, χνουδωτός, με όλα σχεδόν τα φύλλα παράρριζα, τρις πτερωτά, ταινιοειδή. Τα άνθη είναι μεγάλα, κίτρινου χρώματος, ένα ή δύο κατά μασχάλη.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 20 – 60 εκατοστά, όρθιο , τριχωτό. Φύλλα αραιά χνουδωτά, πτεροσχιδή με 3 φυλλάρια, τρίλοβα σχισμένα, οδοντωτά. Άνθη κίτρινα.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 40 – 80 εκατοστά, πολύκλαδο, τριχωτό μόνο στη βάση και στους μίσχους των φύλλων. Φύλλα αραιά χνουδωτά, τα παράρριζα πενταγωνικά, τριμερή με λοβούς τρισχιδείς, τα μεσαία μεγαλύτερα και της κορυφής επιμήκη, λογχοειδή. Άνθη μικρά και κίτρινα.
Πολυετής θάμνος, ύψους 1 – 3 μέτρα, με ισχυρές διακλαδώσεις, όρθιες, έντονα ακανθώδης. Φύλλα με 5 – 7 φυλλάρια, σχετικά μεγάλα, ωοειδή ή ελλειψοειδή, λεία και πριονωτά. Παράφυλλα και βράκτια φύλλα πλατιά και προμήκη. Άνθη συνήθως ρόδινα, μονά ή σε κορύμβους. Καρπός πορτοκαλόχρωμος, ωοειδής.
Πιθανώς το «κυνόρροδον» του Θεόφραστου.
Φυτό μονοετές, χνουδωτό, αδενώδες, όρθιο ή ανερχώμενο, ύψους 5-15 εκατοστά, με φύλλα μικρά, αντίθετα, ωοειδή. Τα άνθη είναι έντονα μπλε με τον κάτω λοβό λευκό, σε αραιό βότρυ που φύεται κάτω από την μασχάλη.
Οικοσύστημα
Η πατρίδα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, του κλίματος και της ιδιαίτερης μορφολογίας της, είναι μια από τις πιο πλούσιες σε χλωρίδα περιοχές της γης. Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας LIFE (πρόγραμμα «Ερημοποίηση: Προστασία εδαφών από την διάβρωση στην Τήνο και Ζαγοροχώρια», Τμήμα Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων), κατά μήκος ενός μονοπατιού λίγων χιλιομέτρων των Νεγάδων Ζαγορίου, καταγράφηκαν και αναγνωρίστηκαν πάνω από 400 είδη, εκ των οποίων τα κυριότερα παρουσιάζονται εδώ.
Στην πορεία του, το μονοπάτι διασχίζει ένα πολύμορφο τοπίο, όπου οι εικόνες εναλλάσσονται με καταπληκτική ταχύτητα και συχνότητα. Η ύπαρξη πέτρινων αναβαθμίδων, γεφυριών και στοιχείων της ανθρώπινης δραστηριότητας δείχνει ότι η περιοχή αυτή ήταν στενά συνδεδεμένη με την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Το διαδικτυακό αυτό βοτανολόγιο φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες του επισκέπτη της περιοχής που επιθυμεί όχι μόνο να παρατηρεί την ομορφιά της φύσης σαν απλός θεατής, αλλά να προχωρήσει σε μια ουσιαστικότερη και βαθύτερη γνωριμία με τον φυσικό κόσμο.
Για να μπορεί ο επισκέπτης να αναγνωρίσει τα υπάρχοντα είδη in situ, κάθε φυτό συνοδεύεται από φωτογραφία, βοτανική περιγραφή, καθώς και από τα στοιχεία που διαθέτουμε για τη χρήση του. Παράλληλα, σχεδιάστηκε ο χάρτης του μονοπατιού και χωρίστηκε σε ευδιάκριτες ζώνες, που σημειώνονται στην περιγραφή του κάθε φυτού.
Σε ό,τι αφορά την ταξινόμηση, η χλωρίδα χωρίστηκε ανάλογα με την εποχή άνθισης στις τέσσερις εποχές, δεδομένου ότι το άνθος αποτελεί την πλέον χαρακτηριστική διαφορά μεταξύ των ειδών. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τίποτα στη φύση δεν είναι στατικό, συνεπώς η εποχή άνθισης μπορεί να μετατοπιστεί ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Επίσης, η παρουσία των φυτών (ιδιαίτερα των ετήσιων) μπορεί να σημειωθεί και σε ζώνη που δεν αναφέρεται στον χάρτη.
Γιώργος Καρράς, Βαγγέλης Φίλης, Βοτανικές Διαδρομές, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2000