Τo περιβάλλον

Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Potentilla recta L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae).
Περιγραφή

Είναι πολυετής πόα, με βλαστό δυνατό, τριχωτό, ύψους μέχρι 70 εκατοστά, φύλλα πράσινα και στις δύο πλευρές, αποτελούμενα από 5-7 φυλλάρια προμήκη – σφηνοειδή, οδοντωτά σε όλη την περιφέρεια. Τα άνθη είναι επάκρια σε κορύμβους, σπάνια μονήρη κίτρινου χρώματος.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Ιούλιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ.
084potentilla-recta
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Potentilla reptans L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae).
Περιγραφή

Είναι πολυετής πόα, με βλαστούς λεπτούς και μακρείς, έρποντες, ριζοβολούντες. Τα φύλλα είναι μακρόμισχα με 5 εως 7 φυλλάρια σφηνοειδή στη βάση, έντονα οδοντωτά. Τα άνθη είναι μεγάλα, μονήρη και εμφανίζονται σε μακρύ ποδίσκο στις μασχάλες των φύλλων.

Πιθανώς το «πενταπετές» ή «πεντάφυλλον» του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Ιούλιο.
Ζώνη άνθησης
Α, Β, Γ.
085potentilla-reptans
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Potentilla speciosa Willd.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae).
Περιγραφή

Είναι πολυετής πόα, με βάση βλαστού παχειά, διακλαδισμένη, αποξυλωμένη, με ανερχόμενους ανθοφόρους βλαστούς, 5-25 εκατοστά, αραιόφυλλους. Τα παράριζα φύλλα είναι τριμερή, μακρόμισχα, με φυλλάρια παχιά, οδοντωτά – πριονωτά, βαθυπράσινα στο πάνω μέρος και λευκωπά και πυκνά χνουδωτά στο κάτω. Τα άνθη είναι ανά 3-8 σε στενούς κορύμβους.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάρτιο με Μάιο.
Ζώνη άνθησης
Γ, Δ.
086potentilla-speciosa
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Prunus spinoza L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae).
Περιγραφή

Θάμνος ύψους μέχρι 2 μέτρα, με πολύ ακανθώδεις διακλαδώσεις, καστανομελανού χρώματος, χνουδωτός. Τα φύλλα είναι μικρά, αντωοειδή, προμήκη ή λογχοειδή, πριονωτά, με χνουδωτά παράφυλλα. Τα άνθη είναι λευκά, μικρά, κυρίως μονά και σπάνια 2-3 και εκφύονται κυρίως πάνω στα αγκάθια. Ο καρπός του είναι δρύπη, στρογγυλή, κυανού χρώματος.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάρτιο με Απρίλιο, πριν βγουν τα φύλλα.
Ζώνη άνθησης
Δ.
087prunus-spinoza
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Ranunculus acris L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Βατραχιδών (Ranunculaceae).
Περιγραφή

Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 20 – 80 εκατοστά, χνουδωτό και κούφιο. Φύλλα αραιά χνουδωτά, τα παράρριζα παλαμοειδή 3 – 7μερή, με τμήματα κατεσχισμένα, οδοντωτά, τα ανώτερα τριμερή σχεδόν γραμμοειδή. Άνθη χρυσοκίτρινα.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Σεπτέμβριο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ.
088ranunculus-acris
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Ranunculus auricomus L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Βατραχιδών (Ranunculaceae).
Περιγραφή

Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 10 – 30 εκατοστά, όρθιο, χνουδωτό μόνο στην κορυφή. Φύλλα γυαλιστερά, τα παράρριζα στρογγυλά, έμμισχα, νεφροειδή ή καρδιοειδή, έντονα πριονωτά ή τρισχιδή, τα ανώτερα επιφυή 3 – 7μερή, σε γραμμοειδή τμήματα. Άνθη αρκετά μεγάλα, με σέπαλα απλωτά, χνουδωτά, κίτρινα.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Απρίλιο με Ιούνιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ, ΣΤ.
089ranunculus-auricomus
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Ranunculus millefoliatus Vahl.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Βατραχιδών (Ranunculaceae).
Περιγραφή

Είναι πολυετές φυτό, με κονδυλώδης και νηματοειδής ρίζες. Ο βλαστός έχει ύψος 10 – 30 εκατοστά, είναι παχύς, απλός ή δίκλαδος, χνουδωτός, με όλα σχεδόν τα φύλλα παράρριζα, τρις πτερωτά, ταινιοειδή. Τα άνθη είναι μεγάλα, κίτρινου χρώματος, ένα ή δύο κατά μασχάλη.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Απρίλιο με Μάιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ.
090ranunculus-millefoliatus
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Ranunculus neapolitanus Ten.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Βατραχιδών (Ranunculaceae).
Περιγραφή

Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 20 – 60 εκατοστά, όρθιο , τριχωτό. Φύλλα αραιά χνουδωτά, πτεροσχιδή με 3 φυλλάρια, τρίλοβα σχισμένα, οδοντωτά. Άνθη κίτρινα.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Ιούνιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ, ΣΤ.
091ranunculus-neapolitanus
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Ranunculus velutinus Ten.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Βατραχιδών (Ranunculaceae).
Περιγραφή

Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 40 – 80 εκατοστά, πολύκλαδο, τριχωτό μόνο στη βάση και στους μίσχους των φύλλων. Φύλλα αραιά χνουδωτά, τα παράρριζα πενταγωνικά, τριμερή με λοβούς τρισχιδείς, τα μεσαία μεγαλύτερα και της κορυφής επιμήκη, λογχοειδή. Άνθη μικρά και κίτρινα.

Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Ιούνιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ.
092ranunculus-velutinus
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Rosa canina L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae).
Περιγραφή

Πολυετής θάμνος, ύψους 1 – 3 μέτρα, με ισχυρές διακλαδώσεις, όρθιες, έντονα ακανθώδης. Φύλλα με 5 – 7 φυλλάρια, σχετικά μεγάλα, ωοειδή ή ελλειψοειδή, λεία και πριονωτά. Παράφυλλα και βράκτια φύλλα πλατιά και προμήκη. Άνθη συνήθως ρόδινα, μονά ή σε κορύμβους. Καρπός πορτοκαλόχρωμος, ωοειδής.

Πιθανώς το «κυνόρροδον» του Θεόφραστου.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάιο με Ιούνιο.
Ζώνη άνθησης
Α, Β, Γ.
093rosa-canina
Φυτά
Επιστημονική ονομασία
Veronica acinifolia L.
Οικογένεια
Ανήκει στην οικογένεια των Σκροφουλαριδών (Scrophulariaceae).
Περιγραφή

Φυτό μονοετές, χνουδωτό, αδενώδες, όρθιο ή ανερχώμενο, ύψους 5-15 εκατοστά, με φύλλα μικρά, αντίθετα, ωοειδή. Τα άνθη είναι έντονα μπλε με τον κάτω λοβό λευκό, σε αραιό βότρυ που φύεται κάτω από την μασχάλη.

Εποχή
Άνοιξη
Περίοδος άνθησης
Ανθίζει τον Μάρτιο με Μάιο.
Ζώνη άνθησης
Β, Γ.
115veronica-acinifolia

Η πατρίδα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, του κλίματος και της ιδιαίτερης μορφολογίας της, είναι μια από τις πιο πλούσιες σε χλωρίδα περιοχές της γης. Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας LIFE (πρόγραμμα «Ερημοποίηση: Προστασία εδαφών από την διάβρωση στην Τήνο και Ζαγοροχώρια», Τμήμα Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων), κατά μήκος ενός μονοπατιού λίγων χιλιομέτρων των Νεγάδων Ζαγορίου, καταγράφηκαν και αναγνωρίστηκαν πάνω από 400 είδη, εκ των οποίων τα κυριότερα παρουσιάζονται εδώ.

Στην πορεία του, το μονοπάτι διασχίζει ένα πολύμορφο τοπίο, όπου οι εικόνες εναλλάσσονται με καταπληκτική ταχύτητα και συχνότητα. Η ύπαρξη πέτρινων αναβαθμίδων, γεφυριών και στοιχείων της ανθρώπινης δραστηριότητας δείχνει ότι η περιοχή αυτή ήταν στενά συνδεδεμένη με την καθημερινή ζωή των κατοίκων.

Το διαδικτυακό αυτό βοτανολόγιο φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες του επισκέπτη της περιοχής που επιθυμεί όχι μόνο να παρατηρεί την ομορφιά της φύσης σαν απλός θεατής, αλλά να προχωρήσει σε μια ουσιαστικότερη και βαθύτερη γνωριμία με τον φυσικό κόσμο.

Για να μπορεί ο επισκέπτης να αναγνωρίσει τα υπάρχοντα είδη in situ, κάθε φυτό συνοδεύεται από φωτογραφία, βοτανική περιγραφή, καθώς και από τα στοιχεία που διαθέτουμε για τη χρήση του. Παράλληλα, σχεδιάστηκε ο χάρτης του μονοπατιού και χωρίστηκε σε ευδιάκριτες ζώνες, που σημειώνονται στην περιγραφή του κάθε φυτού.

 Σε ό,τι αφορά την ταξινόμηση, η χλωρίδα χωρίστηκε ανάλογα με την εποχή άνθισης στις τέσσερις εποχές, δεδομένου ότι το άνθος αποτελεί την πλέον χαρακτηριστική διαφορά μεταξύ των ειδών. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τίποτα στη φύση δεν είναι στατικό, συνεπώς η εποχή άνθισης μπορεί να μετατοπιστεί ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Επίσης, η παρουσία των φυτών (ιδιαίτερα των ετήσιων) μπορεί να σημειωθεί και σε ζώνη που δεν αναφέρεται στον χάρτη.

 

Γιώργος Καρράς, Βαγγέλης Φίλης, Βοτανικές Διαδρομές, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2000