Τo περιβάλλον
Μονοετές φυτό, με βλαστό όρθιο, πολύκλαδο, ύψους 30-60 εκατοστά, με φύλλα φτεροσχιδή, οδοντωτά και άνθη κόκκινα μεγάλα σε μεγάλους ποδίσκους. Είναι από πιο γνωστά φυτά της φύσης μας και κατά την εποχή της άνθισής της κοκκινίζει ολόκληρες περιοχές.
Πιθανώς η «μύκωνα η μέλαιναν» του Θεόφραστου.
Πολυετής θάμνος, ύψους 1 – 3 μέτρα, με ισχυρές διακλαδώσεις, όρθιες, έντονα ακανθώδης. Φύλλα με 5 – 7 φυλλάρια, σχετικά μεγάλα, ωοειδή ή ελλειψοειδή, λεία και πριονωτά. Παράφυλλα και βράκτια φύλλα πλατιά και προμήκη. Άνθη συνήθως ρόδινα, μονά ή σε κορύμβους. Καρπός πορτοκαλόχρωμος, ωοειδής.
Πιθανώς το «κυνόρροδον» του Θεόφραστου.
Είναι μονοετές φυτό, με λεπτούς, όρθιους, απλούς βλαστούς που φέρουν λίγα φύλλα και είναι τριχωτοί, αδενώδης και κοκκινωποί. Τα φύλλα είναι μικρά, τα μεν κατώτερα ωοειδή, βαθυσχιδή, τα δε ανώτερα παλαμόλοβα. Τα άνθη είναι πολύ μικρά σε ταξιανθία στάχυ.
Είναι φυτό πολυετές με αποξυλωμένη βάση, με πολλούς βλαστούς όρθιους, νηματοειδής, ύψους 10-30 εκατοστά Τα φύλλα επαλλάσονται , τα μεν κατώτερα είναι ωοειδή, προμήκη, τα δε ανώτερα είναι μακρότερα, λογχοειδή και γραμμοειδή. Τα άνθη είναι κυανά, ρόδινα ή λευκά σε ολιγανθή επάκρια ταξιανθία.
Είναι φυτό πολυετές, με βλαστούς τριχωτούς, όρθιους, ύψους 20-40 εκατοστά Τα φύλλα αποτελούνται από 5-7 φυλλάρια, μαλλιαρά στην κάτω επιφάνεια, σφηνοειδή και έντονα οδοντωτά. Τα άνθη είναι κίτρινα 10-15 χιλ. πλάτους με μακρύ ποδίσκο και πέταλα λίγο μεγαλύτερα από τον κάλυκα.
Είναι φυτό πολυετές, με βλαστούς τριχωτούς, όρθιους, ύψους 20-40 εκατοστά Τα κατώτερα φύλλα αποτελούνται από 5-7 φυλλάρια, λογχοειδή – προμήκη, με λευκό τρίχωμα στην κάτω επιφάνεια, σφηνοειδή και πριονωτά, τα ανώτερα είναι τριμερή. Τα άνθη είναι κίτρινα, σε αραιό επάκριο κόρυμβο, με πέταλα λίγο μεγαλύτερα από τον κάλυκα.
Είναι πολυετής πόα, με βλαστό δυνατό, τριχωτό, ύψους μέχρι 70 εκατοστά, φύλλα πράσινα και στις δύο πλευρές, αποτελούμενα από 5-7 φυλλάρια προμήκη – σφηνοειδή, οδοντωτά σε όλη την περιφέρεια. Τα άνθη είναι επάκρια σε κορύμβους, σπάνια μονήρη κίτρινου χρώματος.
Είναι πολυετής πόα, με βλαστούς λεπτούς και μακρείς, έρποντες, ριζοβολούντες. Τα φύλλα είναι μακρόμισχα με 5 εως 7 φυλλάρια σφηνοειδή στη βάση, έντονα οδοντωτά. Τα άνθη είναι μεγάλα, μονήρη και εμφανίζονται σε μακρύ ποδίσκο στις μασχάλες των φύλλων.
Πιθανώς το «πενταπετές» ή «πεντάφυλλον» του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 40 – 80 εκατοστά, πολύκλαδο, τριχωτό μόνο στη βάση και στους μίσχους των φύλλων. Φύλλα αραιά χνουδωτά, τα παράρριζα πενταγωνικά, τριμερή με λοβούς τρισχιδείς, τα μεσαία μεγαλύτερα και της κορυφής επιμήκη, λογχοειδή. Άνθη μικρά και κίτρινα.
Πολυετής πόα με βλαστό ύψους 20 – 60 εκατοστά, όρθιο , τριχωτό. Φύλλα αραιά χνουδωτά, πτεροσχιδή με 3 φυλλάρια, τρίλοβα σχισμένα, οδοντωτά. Άνθη κίτρινα.
Οικοσύστημα
Η πατρίδα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, του κλίματος και της ιδιαίτερης μορφολογίας της, είναι μια από τις πιο πλούσιες σε χλωρίδα περιοχές της γης. Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας LIFE (πρόγραμμα «Ερημοποίηση: Προστασία εδαφών από την διάβρωση στην Τήνο και Ζαγοροχώρια», Τμήμα Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων), κατά μήκος ενός μονοπατιού λίγων χιλιομέτρων των Νεγάδων Ζαγορίου, καταγράφηκαν και αναγνωρίστηκαν πάνω από 400 είδη, εκ των οποίων τα κυριότερα παρουσιάζονται εδώ.
Στην πορεία του, το μονοπάτι διασχίζει ένα πολύμορφο τοπίο, όπου οι εικόνες εναλλάσσονται με καταπληκτική ταχύτητα και συχνότητα. Η ύπαρξη πέτρινων αναβαθμίδων, γεφυριών και στοιχείων της ανθρώπινης δραστηριότητας δείχνει ότι η περιοχή αυτή ήταν στενά συνδεδεμένη με την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Το διαδικτυακό αυτό βοτανολόγιο φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες του επισκέπτη της περιοχής που επιθυμεί όχι μόνο να παρατηρεί την ομορφιά της φύσης σαν απλός θεατής, αλλά να προχωρήσει σε μια ουσιαστικότερη και βαθύτερη γνωριμία με τον φυσικό κόσμο.
Για να μπορεί ο επισκέπτης να αναγνωρίσει τα υπάρχοντα είδη in situ, κάθε φυτό συνοδεύεται από φωτογραφία, βοτανική περιγραφή, καθώς και από τα στοιχεία που διαθέτουμε για τη χρήση του. Παράλληλα, σχεδιάστηκε ο χάρτης του μονοπατιού και χωρίστηκε σε ευδιάκριτες ζώνες, που σημειώνονται στην περιγραφή του κάθε φυτού.
Σε ό,τι αφορά την ταξινόμηση, η χλωρίδα χωρίστηκε ανάλογα με την εποχή άνθισης στις τέσσερις εποχές, δεδομένου ότι το άνθος αποτελεί την πλέον χαρακτηριστική διαφορά μεταξύ των ειδών. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τίποτα στη φύση δεν είναι στατικό, συνεπώς η εποχή άνθισης μπορεί να μετατοπιστεί ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Επίσης, η παρουσία των φυτών (ιδιαίτερα των ετήσιων) μπορεί να σημειωθεί και σε ζώνη που δεν αναφέρεται στον χάρτη.
Γιώργος Καρράς, Βαγγέλης Φίλης, Βοτανικές Διαδρομές, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2000