Οι άνθρωποι

Η οικογένεια Σαρδέλλη που καταγόταν από το Πάπιγκο ήταν οικογένεια δημοσιογράφων. Ο Αλκιβιάδης, ο μεγαλύτερος γιος ακολούθησε πρώτος το παράδειγμα του πατέρα. Παρά το γεγονός ότι σπούδασε Ιατρική γρήγορα την εγκατέλειψε για χάρη της δημοσιογραφίας. Επειδή γεννήθηκε στη Ρουμανία, ήταν υποστηρικτής της ελληνορουμανικής φιλίας. Για το λόγο αυτό αντιδρούσε σε κάθε ανθελληνική προπαγάνδα με αποτέλεσμα να εκτοπιστεί από τη χώρα το 1894. Κατόπιν, επέστρεψε στην Ελλάδα μέχρι τον πόλεμο του 1897. Η υγεία του κλονίστηκε και χρειάστηκε να επιστρέψει στη Ρουμανία. Εντούτοις, εκτοπίστηκε ξανά, τη φορά αυτή στην περιοχή Μπρασόβ, όπου πέθανε από φυματίωση σε νεαρή ηλικία. Υπήρξε Διευθυντής της εφημερίδας «Ίρις» στο Βουκουρέστι.

Βιβλιογραφία

Μυρσίνης - Μάνθος Άλκης, Ηπειρώται δημοσιογράφοι στη Ρουμανία. Θωμάς Πασχίδης , Ηπειρωτική Εστία 245 – 246 (1972) 535 - 536

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 58

Γεννήθηκε στο χωριό Αρίστη Ζαγορίου, όπου έλαβε την εγκύκλια μόρφωση. Αφού αποφοίτησε από τη Ριζάρειο Σχολή σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έπειτα δίδαξε στη Μέση Εκπαί­δευση, ενώ διετέλεσε Γυμνασιάρχης και Γενικός Επιθεωρητής. Υπηρέτησε στα Γυμνάσια Ξάνθης, Ιωαννίνων και στα Γ' και Η' Γυμνάσια Αρρένων Αθηνών.

Στα 1939 συνέταξε το έργο «Νεοελληνική Μετρική», το οποίο αποτέλεσε πολύτιμο βοήθημα για τους φοιτητές της Φι­λοσοφικής Σχολής, καθώς καθιέρωσε όρους για την ονομασία των στίχων και έθεσε βάσεις, που αφορούν στη σύγχρονη νεοελληνική ποίηση. Επίσης, συνέγραψε «Λεξικόν ανωμάλων ρημάτων», διάφορα σχολικά βοηθήματα και τον τουριστικό οδηγό «Γιάννινα».

Ο Γιάννης Σαραλής υπήρξε λογοτέχνης και διακρίθηκε στην ποίηση. Συνεργάστηκε από πολύ νωρίς με διάφορα ηπειρωτικά λογοτεχνικά περιοδικά και έντυπα. Έγραφε με το ψευδώνυμο Λίνος Αγράμπελης ή Γ. Αριστινός. Τα κείμενά του συμβαδίζουν με το κλίμα της εποχής του τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τη μορφή. Η συλλογή του «ΡΟΖΕΤΕΣ», που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1947 πε­ριλαμβάνει 56 ποιήματα σε παραδοσιακό στίχο, (σονέτα, μπαλάντες, κ.λ.π.). Πρόκειται για μια πηγαία έκφραση της νιότης, των αναμνήσεων, των πόθων και των συγκινήσεων με πάθος, ειλικρίνεια και λυρισμό. Άλλοτε παρουσιάζεται μια μελαγχολία λόγω της διάψευσης των προσδοκιών και των ονείρων κι άλλοτε μια νοσταλγία για τον γενέθλιο τόπο :

ΑΠΟΨΕ

— . . .Απόψε η νύχτα πλάτυνε σ' αστέρευτη πηγή,

Της αρμονίας την κραυγή και το ρυθμό του κόσμου

Κι αγκάλιασε τον ουρανό κι ολάκερη τη γη,

Σ' αγάπην ακατάλυτην ο πόνος μου εντός μου.

ΟΝΕΙΡΑ

…Όνειρα, της ζωής μας λαγγεμένα,

Μαΐστροι σεις της βάρκας το πανί,

Ίδια παιδιά και γέροι, ω σβησμένα!

Πάντα θα λάμνετε ως τη θανή.

ΑΡΙΣΤΗ

Στο πράσινο πάλλευκη πλαγιάζεις όλη

Κι αγράμπελης μύρα, πλημμύρα σ' αμπέλια.

Οι ραχούλες, ζαφείρια και ανθοβόλι,

ολούθε κρυστάλλινα ηχούνε τα γέλια.

Ο αγέρας σου μόσκος· κι αραξοβόλι

Πάντα στο νου μου εσύ και περιβόλι. . .

ΠΙΝΔΟΣ

Ω! συ βουνό αγέννητο, κάθε σου πέτρα θρύλος,

Μάνα, πατρίδα Ελληνική, στων σπλάχνων σου τα μάγια,

Οι Παρθενώνες της φυλής, ακρίτας συ και στύλος,

Κάθε γενιάς εσύ βωμός και εκκλησία τρισάγια!

Η εμπειρία του από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 μπροστά στο θέαμα του πρώτου νεκρού, ενός νεαρού Ιταλού φαντάρου, αποτυπώνεται στο ακόλουθο ποίημα :

ΣΕ ΙΤΑΛΟ ΦΑΝΤΑΡΟ ΤΗΣ ΤΣΑΡΣΟΒΑΣ

Μες στα συντρίμια στο ζερβί πλευρό σου,

Πώς έγειρες μελιχρό παλληκάρι;

Σ' έννοια πολέμου, κρατάς στο γερό σου

Το χέρι, ακόμα, σύνεργο τ' Άρη.

Χειροβομβίδες σωροί στο νεκρό σου,

Παρδαλό χλεύασμα κι απομεινάρι,

Σαρκασμός και γέλασμα στον εχτρό σου,

Αμούστακο, ποιας μάνας το καμάρι.

Αδρή κι η όψη σου, κάτω απ' το κράνος,

Καθώς το λουρί κρατάει το σαγόνι.

Ποιος τη μορφή σου χάραξε Τιτσιάνος!

Σ' επιτύμβιο βουβό στέκει κοτρώνι,

Σπάταλη του πουρναριού πρασινάδα,

Σου κλαίει κι ο Αώος την ομορφάδα.

Το θέμα του Ελληνοϊταλικού πο­λέμου σε ελληνικό έδαφος, σ' ένα χωριό του Δυτικού Ζαγορίου, κοντά στο Καλ­πάκι, αποτελεί πηγή έμπνευσης και για το θεατρικό του έργο «Στη ρίζα της Φτελιάς», μονόπρακτο δρά­μα, 27, Αθήνα 1962. Το έργο προο­ριζόταν για σχολική χρήση και διακρίνεται από επική πνοή, άρτιο διάλο­γο και δραματικό ύφος.

Σημαντικό είναι το οδοιπορικό του με τίτλο «Ζαγόρι», που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1956, όπου αποτυπώνεται η ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, τ' αρχοντικά, οι περίτεχνες φορεσιές, ο πολιτισμός, το υποβλητικό τοπίο και η πνευματική παρά­δοση του Ζαγορίου. Ο Βασίλης Κραψίτης σημειώνει ότι «σ' αυτό το έξοχο έργο του Σαραλή συνεργάζονται μ' επιτυ­χία ο ευαίσθητος ποιητής και άνθρωπος, ο δεξιοτέχνης πεζογράφος και ο επιστήμονας. Φανερά του στοιχεία είναι η εσωτερική ανάταση και η συνείδηση των τραγικών ωρών της εποχής μας. Ο ιδεαλιστικά σκεφτόμενος άνθρωπος δίνει ενεργά την παρουσία του στον αγώνα κατά του «τέλους» των ακριτικών περιοχών της Ελληνικής πατρίδας, επι­κυρώνοντας έτσι την πίστη στην αποστολή του και στα πεπρωμένα της φυλής μας».

Στα έργα του ανήκουν και τα «Ήπειρος — Δωδώνη, Άρτα, Νικόπολη, Μέτσοβο», τα «Λαογραφικά» του Ζαγορίου και τα «Δι­ηγήματα» στο περιοδικό «Ηπειρωτική Εστία» (1974-1976), που φανερώνουν την πεζογραφική του προσωπικότητα μέσα από το διάλογο, την περιγραφή και την ιδιαίτερη ανάλυση των ψυχικών καταστάσεων και τα «Ποιήματα για παιδιά».

Βιβλιογραφία

Αποστολίδης Τάτσης, Ο δάσκαλός μου Γιάννης Σαραλής, Ηπειρωτικό Ημερολόγιο ΚΕ’ (2006) 69-88

Θεοδώρου Σάββας, Μνήμη Λογίων του Ζαγορίου του αιώνα που πέρασε, Το Ζαγόρι μας, 262 (2000) 10

Κραψίτης Βασίλης, Λόγιοι της Ηπείρου (1430-1912), Τόμος Α’, Αθήνα, 1979, 407-409

Νικολαΐδης Ιωάννης Ν., Γιάννης Σαραλής : Ο εκπαιδευτικός και ο λογοτέχνης, Ηπειρωτικό Ημερολόγιο Θ’ (1987) 44-56

Πέτσας Φ. Μ.– Σαραλής Γ. Α., Αρίστη και Δυτικό Ζαγόρι, Αθήνα 1982, 323 - 324

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 57 - 58

Τσέτσης Χρήστος, Οι Ηπειρώτες, άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, Γιάννινα, Εκδ. Τυποεκδοτική Ηπείρου ΕΠΕ, 2003, 380

Κατάγεται από τον Ελαφότοπο Ζαγορίου. Οι απόψεις για το έτος γέννησής του διίστανται. Ο Πελοπίδας Επ. Οικονομίδης δίνει ως έτος το 1865, ενώ ο Φρίξος Τζιόβας το 1856. Αφού τελείωσε τη Ζωσιμαία Σχολή δίδαξε για 4 χρόνια σε διάφορα σχολεία του Ζαγορίου. Το 1885 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αναγορεύτηκε διδάκτορας. Επιπρόσθετα, παρακολούθησε φιλοσοφικά, φιλολογικά και παιδαγωγικά μαθήματα στα Πανεπιστήμια Μονάχου και Ιένης. Επέστρεψε στην Ελλάδα και διηύθυνε το Διδασκαλείο Θεσσαλίας μέχρι το 1905, όταν κι έγινε Γενικός Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης. Το 1913 ίδρυσε στην Ήπειρο το Μονοτάξιον Διδασκαλείον προς μετεκπαίδευσιν δημοδιδασκάλων και το 1914 έγινε εκπαιδευτικός σύμβουλος.

Δημοσίευσε πολλές μελέτες και συγγράμματα. Τα σημαντικότερα έργα του είναι :

Ελληνική Χρηστομάθεια, 1885

Το Ζαγόριον και αι κατ’ αυτού ληστρικαί επιδρομαί, Αθήναι 1888

Απομνημονεύματα του Ξενοφώντος (ερμηνευτικά και κριτικά σημειώματα), Αθήναι

Περί του νόθου της Ξενοφαντείου Αθηναίων Πολιτείας, Ιένα 1898

Έρευνα του κειμένου Αθηναίων πολιτεία, Ιένα 1898

Στοιχεία Παιδαγωγικής του CONRAD (Μέρος Α’, Ψυχολογία), Αθήναι 1909

Στοιχεία Παιδαγωγικής του CONRAD (διασκευή, τόμος Α’), Αθήναι 1911

Στοιχεία Παιδαγωγικής του CONRAD (διασκευή, τόμος Β’), Αθήναι 1920

Ιλιάς, Αθήναι 1930

Βιβλιογραφία

Οικονομίδης Πελοπίδας Επ., Ελαφότοπος Ζαγορίου. Διαθήκαι ευεργετών και άλλα ιστορικά στοιχεία, Αθήναι 1979, 92

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 57

Γεννήθηκε στο χωριό Βραδέτο Ζαγορίου, όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα. Ήταν γιος του ιερέα Χριστόδουλου. Σε ηλικία 10 ετών πήγε στα Ιωάννινα και μαθήτευσε πρώτα στη Μπαλαναία Σχολή κι ακολούθως στην Καπλάνειο όπου διδάχθηκε από τον Αθανάσιο Ψαλίδα.

Μόλις ολοκλήρωσε τις σπουδές του εργάστηκε ως δάσκαλος στο χωριό του, στη σχολή Κουκουλιού Ζαγορίου και στη σχολή Μονοδενδρίου Ζαγορίου. Σύντομα απέκτησε μεγάλη φήμη για το διδασκαλικό του έργο και ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Βενέδικτος τον κάλεσε στα Ιωάννινα, όπου έγινε πνευματικός ηγέτης μιας ομάδας φιλομαθών ανθρώπων. Μετά το θάνατο του Μητροπολίτη υπηρέτησε ως δάσκαλος στην Πρέβεζα μέχρι το 1833, όταν ιδρύθηκε η Ζωσιμαία Σχολή στα Ιωάννινα και ανέλαβε τη διεύθυνσή της μέχρι το 1838. Τότε μετέβη στην Αθήνα όπου παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Ακολούθως, δίδαξε στη Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης μέχρι το 1843. Έπειτα, επέστρεψε στη διεύθυνση της Ζωσιμαίας Σχολής. Σε αυτήν παρέμεινε μέχρι το 1855, που πήγε στην Αθήνα και αναδείχθηκε διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής με την εργασία του «Περί καλού».

Κατόπιν, εγκαταστάθηκε στην πόλη Τεκούτσι της Μαλδαβίας, όπου βρίσκονταν οι εύποροι κουνιάδοι του Αλέξιος και Πέτρος Ζαβαλέξης. Θεωρώντας τη μόρφωση ως καθοριστικό παράγοντα αναγέννησης του έθνους έπεισε τους κουνιάδους του να χρηματοδοτήσουν τη δημιουργία τυπογραφίου στα Ιωάννινα για την εκτύπωση διδακτικών βιβλίων για τους άπορους μαθητές. Επίσης, επισκέφτηκε Γερμανικά και Γαλλικά Πανεπιστήμια, όπου ενημερώθηκε για τα διδακτικά ρεύματα της εποχής, και τη Λειψία και το Παρίσι, όπου παρήγγειλε το τυπογραφείο.

Το 1857 επέστρεψε στη θέση του διευθυντή της Ζωσιμαίας Σχολής, όπου δίδαξε εφαρμόζοντας κάθε προοδευτικό εκπαιδευτικό σύστημα που γνώρισε κατά την παραμονή του στην Ευρώπη μετατρέποντας τη Ζωσιμαία σε πνευματικό κέντρο του ελληνισμού. Γράφει χαρακτηριστικά ο Παναγιώτης Αραβαντινός :

«Των τελειο­φοίτων δε της Σχολής ταύτης η αξία γίνεται καταφανής εκ του ψηφίσματος, όπερ η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου των Αθηνών εξέδωκε το φθινόπωρον του 1860, ίνα ανεξετάστως εγγράφηται ως φοιτητής του Πανεπιστημίου πας μαθητής του Γυμνασίου των Ιωαννίνων, φέρων δίπλωμα αποφοιτήσεως του Γυμνασιάρχου, ενώ τοιούτον τι πλεονέκτημα εις ουδέν των εν τη μη ελευ­θέρα Ελλάδι συνεστηκότων γυμνασίων επεχορηγήθη μέχρι της εποχής εκεί­νης. Μετ' ολίγον δε και η Ελληνική Κυβέρνησις προς βράβευσιν των υπέρ της διαδόσεως των φώτων ατρύτων και επιτυχών αγώνων του απέστειλε τω Αναστασίω τον Αργυρούν Σταυρόν του Σωτήρος».

Παράλληλα, άρχισε να λειτουργεί από το 1861 το τυπογραφείο «Δωδώνη», από όπου το πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε ήταν η γραμματική του Σακελλάριου. Ωστόσο, ένα χρόνο αργότερα αναγκάστηκε να μετακομίσει εκ νέου στη Μαλδαβία με τη συζυγό του. Κατόρθωσε να πείσει τους κουνιάδους του να αναλάβουν τη δαπάνη της έκδοσης χιλιάδων αντιτύπων των ελλήνων κλασικών για τους άπορους μαθητές της Ελλάδας.

Άφησε ένα μεγάλο ανέκδοτο έργο που απαρτίζεται από φιλολογικά σημειώματα, συλλογές δημοτικών τραγουδιών, παροιμιών, επιτάφιους λόγους, μεταφράσεις κά.

Έχει γράψει τα έργα :

Γραμματική, Ιωάννινα 1861.

Τα πρώτα μαθήματα των παίδων, Ιωάννινα 1863

Βιβλιογραφία

Αραβαντινός Παναγιώτης, Βιογραφική Συλλογή Λογίων της Τουρκοκρατίας, εισαγωγή - επιμέλεια Κ. Θ. Δημαράς, Ιωάννινα, Εκδ. Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, 1960,  177-191

Εργολάβος Σπύρος, Αναστάσιος Σακελλάριος (1833-1838, 1843-1855, 1857-1862), Το Ζαγόρι μας, 301 (2003) 6-7

Κραψίτης Βασίλης, Λόγιοι της Ηπείρου (1430-1912), Τόμος Α’, Αθήνα, 1979, 167 - 169

Λαζαρίδης Κώστας Π., Ο δάσκαλος του Γένους Αναστάσιος Σακελλαρίου ή «Σακελλάριος» από το Βραδέτο - Ζαγορίου, Μικρή Ζαγοριακή Βιβλιοθήκη Αριθ. 16, Γιάννινα 1974.

Λαμπρίδης Ιωάννης, Ζαγοριακά, οις προσετέθησαν και τινά περί Ηπείρου, Εν Αθήναις, Εκ του Τυπογραφείου της Αυγής, 1870, 275 - 280

Λαμπρίδης Ιωάννης, Ηπειρωτικά Μελετήματα, Τεύχος Ένατον : Ζαγοριακά, Μέρος Β, Εν Αθήναις, Εκ του Τυπογραφείου Αναστασίου Ν. Τρίμη, 1889, 49 - 52

Μέρτζιος Γεώργιος Α., Αναστάσιος Σακελλάριος, Λόγιος από το Βραδέτο, Το Ζαγόρι μας, 140 (1989) 143 - 144

Ντιναλέξης Απόστολος Κ., Αναστάσιος Σακελλάριος, Το Ζαγόρι μας, 63 (1983) 8, 13

Παρανίκας Ματθαίος Κ., Σχεδίασμα περί της εν τω ελληνικώ έθνει καταστάσεως των γραμμάτων από Αλώσεως Κωνσταντινουπόλεως (1453 μ.Χ.) μέχρι των αρχών της ενεστώσης (ΙΘ') εκατονταετηρίδος, Εν Κωνσταντινουπόλει : Εκ του Τυπογραφείου Α. Κορομηλά, 1867, 72

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 57

Χρηστογούλας Στέφανος, Αναστάσιος Σακελλάριος (Ένας μεγάλος Ζαγορίσιος Δάσκαλος), Το Ζαγόρι μας, 265 (2000) 3

Καταγόταν από την Καλωτά Ζαγορίου. Υπηρέτησε για πολλά χρόνια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση από τη θέση του Κοινοτικού Γραμματέα στις Κοινότητες Ανθρακίτη, Διποτάμου και Φραγγάδων. Διετέλεσε αιρετός Πρόεδρος της Κοινότητας Φραγγάδων. Αγαπούσε με πάθος τον τόπο του.

Με μεγάλες προσπάθειες συνέβαλε στη βελτίωση της εικόνας του μοναστηρίου του Βισοκού. Ήταν μέλος του Κέντρου Ερευνών Ζαγορίου και Γενικός Γραμματέας της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Ζαγορίου. Συνέβαλε στο στήσιμο του αγάλματος της «Γυναίκας του Ζαγοριού» καθώς και στην ανασυγκρότηση του αρχείου του περιοδικού «Το Ζαγόρι μας».

Το 1988 εξέδωσε το βιβλίο «Οι Φραγγάδες», όπου κατέγραψε πολλές σκηνές του βίου του χωριού του και προσωπικά του βιώματα. Το 1999 εξέδωσε το «Ζοφερές αναμνήσεις». Ήταν φιλομαθής και ερευνούσε συνεχώς παλιά αρχεία και λαογραφικές συλλογές. Για μεγάλο διάστημα είχε αναλάβει την έκδοση του περιοδικού «Η Καλουτά μας».

Βιβλιογραφία

Θεοδώρου Σάββας, Στη μνήμη του Θανάση Σακελλαρίδη, Το Ζαγόρι μας 273 (2001) 8

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 56

Γεννήθηκε στο Τσεπέλοβο Ζαγορίου. Φοίτησε πρώτα στη Μπαλαναία Σχολή και στη συνέχεια κοντά στον Αθανάσιο Ψαλίδα. Υπήρξε Διευθυντής και διδάσκαλος στο σχολείο Τσεπελόβου για 40 χρόνια. Παρέδιδε τόσο ελληνικά όσο και επιστημονικά μαθήματα.

 

Βιβλιογραφία

Μέρτζιος Γεώργιος, Λόγιοι Ζαγορίσιοι επί Τουρκοκρατίας, Το Ζαγόρι μας, 129 (1988) 164

Γεννήθηκε στο Γρεβενίτι Ζαγορίου. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στο χωριό του και το 1948 αποφοίτησε από το Πρότυπο Γυμνάσιο της Ζωσιμαίας Σχολής. Το 1943 πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση κι έπειτα εντάχτηκε στο αντάρτικο νοσοκομείο Γρεβενιτίου που είχε ιδρύσει και διηύθυνε ο πατέρας του, ο γιατρός Δημήτρης Ρογκότης. Μετά το τέλος του πολέμου εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα, όπου ανέπτυξε δραστηριότητα στον εμπορικό και κοινωνικό τομέα. Συμμετείχε με άλλους επιφανείς Ζαγορίσιους στην αναδιοργάνωση του Πολιτι­στικού Συλλόγου Ζαγορισίων και διετέλεσε επί σειρά ετών μέλος, Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου. Παράλληλα, υπήρξε Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος της Κοινότητας Γρεβενιτίου και του Μορφωτικού Αναπτυξιακού Συλλόγου Γρεβενιτίου, μέλος της ΤΕΔΚ Ν. Ιωαννίνων, του Διοικητικού Συμβουλίου της Αναπτυξιακής Εταιρείας ΗΠΕΙΡΟΣ Α. Ε., του Εμπορι­κού Συλλόγου Ιωαννίνων, της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνι­κής Αντίστασης και του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ιωαννίνων (1981-1983).

Το 1998 εκδόθηκε το βιβλίο του «Το Γρεβενήτι στην Αντίσταση».

Βιβλιογραφία

Τσέτσης Χρήστος, Οι Ηπειρώτες, άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, Γιάννινα, Εκδ. Τυποεκδοτική Ηπείρου ΕΠΕ, 2003, 372

Γεννήθηκε στην Καβάλα, αλλά κατάγεται από τη Λάιστα Ζαγορίου. Είναι γιος του Ελευθερίου Ράφτη. Ολοκλήρωσε τις Γυμνασιακές σπουδές στο Γυμνάσιο Αρρένων Καβάλας το 1958. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κι έλαβε το πτυχίο Νομικής το 1963. Εκπλήρωσε τη 28μηνη στρατιωτική θητεία του στην αεροπορία ως έφεδρος σμηνίας (1963 - 1966). Μετά από εξετάσεις στον Αρειο Πάγο απέκτησε αδεία δικηγορίας το 1966. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στον κλάδο «Οικονομική Επιστήμη» στα πανεπιστήμια της Γερμανίας (Tübingen 1966-1969) και Konstanz (1970-1971) και απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα στις Κοινωνικές Επιστήμες στον κλάδο της Οικονομιίας.

Διορίστηκε ως βοηθός στην Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου το 1971 και προήχθη σε επιμελητή το 1973. Την ίδια χρονιά εκπόνησε υφηγεσία και αναγορεύτηκε σε υφηγητή. Ένα χρόνο αργότερα εκλέχτηκε ως Έκτακτος Καθηγητής με τριετή θητεία. Το 1979 εκλέχτηκε ως Τακτικός Καθηγητής στην Β΄ έδρα Πολιτικής Οικονομίας, όπου δίδαξε από το 1971 έως το 2007, όταν και συνταξιοδοτήθηκε. Επιπρόσθετα, δίδαξε στην Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (1974-1978) κατά τα πρώτα έτη λειτουργίας του.

Γνωρίζει τη Γαλλική, τη Γερμανική, την Αγγλική, την Ιταλική και την Ισπανική γλώσσα

Τα σημαντικότερα επιστημονικά του έργα είναι :

Verschiebungen der Wirtschaftsstruktur im Wachstumsprozess Griechenlands 1953-1968, Konstanz, 1971 (διδακτορική διατριβή)

Θεωρητικά προβλήματα ισορροπίας της ανοικτής οικονομίας, Θεσσαλονίκη, 1973, (μελέτη υφηγεσίας)

«Systematische Inhaltsanalyse», Τιμητικός τόμος της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Α.Π.Θ. εις μνήμην Β. Βογιατζή, Θεσσαλονίκη, 1973

Η αλληλεξάρτηση των οικονομικών μεγεθών δύο αγορών συμπληρωματικών ή ανταγωνιστικών αγαθών, Θεσσαλονίκη, 1973,

Νομισματικαί Μελέται: [α) Η ανάλυση των εισοδηματικών μεταβολών εις την ελληνικήν οικονομίαν (σελ. 3-13), β) Ανάλυση της προσφοράς χρήματος (σελ. 17-58), γ) Προβλήματα αναλύσεως των μεταβολών της χρηματικής κυκλοφορίας (σελ. 61-75), δ) Η ταυτότης των συναλλαγών στην ελληνική οικονομία (σελ. 79-95)], Θεσσαλονίκη, 1974

«Αι εποχιακαί διακυμάνσεις εις την ελληνικήν βιομηχανίαν», στο Μηνιαίο Δελτίο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, έτους 1974 (τεύχος 1)

Η θεωρία εισροών - εκροών εις την υπηρεσίαν της επιχειρήσεως, Θεσσαλονίκη, 1974

«Die Imput-Output Tabelle», Τιμητικός τόμος της Σχολής Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Α.Π.Θ. εις μνήμην Κ. Καραβά, Θεσσαλονίκη, 1974,

 «Μελέται Οικονομικής Αναλύσεως»: (α) Η πολιτική του κρατικού ελλείματος και του εξισωμένου προϋπολογισμού», β) «Αι επιδράσεις μέτρων τινών της δημοσιοοικονομικής πολιτικής επί της εσωτερικήςισορροπίας», γ) «Κάθετος διάρθρωσις αγορών και φορολογικαί επιπτώσεις», δ) «Εμπορική διαμεσολάβησις και επιπτώσεις των εμμέσων φόρων», Θεσσαλονίκη, 1974

 «Αι μεταπολεμικαί τάσεις αναδιαρθρώσεως της ελληνικής οικονομίας»,  στο Μηνιαίο Δελτίο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, έτους 1974 (τεύχος 7),

Les multiplicateurs des actifs financiers, Spoudai, Τόμος ΚΘ΄, τεύχος 1, Πειραιάς, 1979,

Einige kritische Bemerkungen zun Thema “Nominale und reale Einkommens­multiplikatoren”, Spoudai, Τόμος ΚΘ΄, τεύχος 2, Πειραι­άς, 1979,

 «Η οικονομία της Μακεδονίας», στον Τόμο - Αφιέρωμα Τεσσαρακονταετηρίδος «Μακεδονία - Θεσσαλονίκη» της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1980,

Die Problematik der griechischen Zahlungsbilanz unter dem Gesichtspunkt einer Europ|ischen Gemeinschaft-Mitgliedschaft, στον συλλεκτικό τόμο «Grie­chen­land und die Europ|ische Gemeinschaft: Auswirkungen der Vollmitgliedschaft Griechenlands in die Europ|ische Gemeinschaft auf die griechische Wirtschaft», εκδ. W. Gumpel, München-Wien, 1980

«Η χρησιμοποίηση της Συμβολικής Λογικής στην ανάλυση της δικαιϊκής σκέψεως», στο «ΝΟΜΟΣ», Επιστημονική επετηρίδα του τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ, Χαριστήρια στον καθηγητή Ιωάννη Δεληγιάννη, Θεσσαλονίκη, 1991

 Στοιχεία Οικονομικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής: Παραδόσεις για φοιτητές της Νομικής, Θεσσαλονίκη, 1977

Θεωρία και Πολιτική του Χρήματος τόμος Α΄, Θεσσαλονίκη, 32003

Θεωρία και Πολιτική του Χρήματος τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη, 32003

Εισαγωγή στην Οικονομική Θεωρία, τόμος Α΄, Θεσσαλονίκη, 62004

Εισαγωγή στην Οικονομική Θεωρία, τόμος Β΄, Θεσσαλονίκη,  62005

Μακροοικονομική Λογιστική, Θεσσαλονίκη, 42005

Εισαγωγή στην Θεωρία της Επιστήμης, Θεσσαλονίκη, 22001.

 

Βιβλιογραφία

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 56

Καταγόταν από τη Λάιστα Ζαγορίου. Σπούδασε Νομικά και άσκησε τη δικηγορία στην Καβάλα. Εκπόνησε διδακτορική διατριβή στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με τίτλο «Σχέσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, της Αυστρίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής προς την Ελληνικήν Επανάστασιν (1821 – 1825)», η οποία εκδόθηκε ως 15ος τόμος της σειράς Επιστημονικών Δημοσιεύσεων «JUS GENTUM».

Εξέδωσε κατόπιν και τα βιβλία :

Νομικαί ενασχολήσεις, 1979

Περί θαλασσίων λειών και λειοδικείων διαρκούντος του υπέρ ανεξαρτησίας αγώνος των Ελλήνων (1821 – 1830), Θεσσαλονίκη 1980

Βιβλιογραφία

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 55

Γεννήθηκε στην Άρτα, αλλά κατάγεται από το Γρεβενίτι. Σπούδασε στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2008 έκανε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδικεύσεως «Κοινωνικές και οικονομικές δομές της παραδοσιακής κοινωνίας» του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Νεώτερη και Σύγχρονη ελληνική κοινωνία Ιστορία και Λαϊκός πολιτισμός» στη Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και από το 2011 είναι Υποψήφιος διδάκτωρ Λαογραφίας στη Φιλοσοφική Σχολή στον Τομέα Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Το 1990 έλαβε Δίπλωμα ειδικότητας στο άθλημα του Κλασσικού αθλητισμού του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το διάστημα 1992 – 1996 ήταν γυμναστής στον αθλητικό σύλλογο κλασικών αγωνισμάτων Α. Ο. Σπάρτακος Ιωαννίνων. Το 1994 οργάνωσε εργαστήριο χορού στα πλαίσια του προγράμματος «Αερόστατο» (Εκδηλώσεις για το παιδί και όχι μόνο – ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ 1994) στο Πάρκο Πυρσινέλλα.

Από το 1993 έως σήμερα διδάσκει σε τμήματα παραδοσιακού χορού του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών, οργανώνει παραστάσεις με θεματικές ενότητες για παιδιά ηλικίας 7-12 ετών, διδάσκει σε χορευτικά Συλλόγων, όπως του Εξωραϊστικού και Μορφωτικού Συλλόγου Γρεβενιτίου, του Πολιτιστικού Συλλόγου Πραμάντων Ιωαννίνων, του Πολιτιστικού Συλλόγου Λογγάδων. Από το 2003 είναι Επιστημονικός συνεργάτης «Griechisches Zentrum fur Tanz» του Αμβούργου σε θέματα που άπτονται του παραδοσιακού χορού στην Ήπειρο. Το διάστημα 2001 – 2004 ήταν επιστημονικά υπεύθυνος στη διοργάνωση του Π.Κ.Δ.Ι. του 1ου, 2ου, 3ου και 4ου Σεμιναρίου Παραδοσιακών Χορών στα Ιωάννινα. Επίσης, ήταν επιστημονικά υπεύθυνος για προγράμματα Μαζικού Αθλητισμού, εκπαιδευτής στον Ο.Ε.Ε.Κ. και στο 2ο ΙΕΚ Ιωαννίνων, συνεργάτης με την Πειραματική Σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, μουσικός στην παραδοσιακή ορχήστρα του Δήμου Ιωαννιτών και του Δήμου Πρέβεζας στα κρουστά.

Έχει συμμετάσχει σε πολλά σεμινάρια, συμπόσια, ημερίδες και συνέδρια ως εισηγητής. Έχει εκπονήσει πολλές ερευνητικές εργασίες, όπως την πτυχιακή εργασία με θέμα «Βοβούσα», στην οποία καταγράφονται χοροί, τραγούδια, ήθη – έθιμα και ενδυμασίες της Βοβούσας, (Τ.Ε.Φ.Α.Α. 1990). Συμμετείχε στην έκδοση του περιοδικού ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ με θέματα παράδοσης (χορός, τραγούδι, παραμύθι, φωτογραφία, συνεντεύξεις). Δημοσιεύει άρθρα σε περιοδικά, επιμελείται κείμενα, βιβλία και ψηφιακούς δίσκους, όπως τα «Ζίτσα, Καταγραφές τραγουδιών και χορών στη Ζίτσα», «Πογδόριανη, Καταγραφές τραγουδιών στον Παρακάλαμο» και «Προσωπίδες και Τζαμάλες, Αποκριάτικα τραγούδια Ιωαννίνων». Έχει συμμετάσχει ως ερευνητής και ως σύμβουλος σε προγράμματα και έργα. Παράληλλα, πραγματοποιεί εθνογραφικές και λαογραφικές έρευνες στην κοινότητα Περιστερίου, στην Κληματιά Ιωαννίνων και στην Βοβούσα με σκοπό την έκδοση βιβλίου, ψηφιακών δίσκων CD και την παραγωγή ντοκιμαντέρ.

Έχει εκπονήσει τη Διπλωματική εργασία με τίτλο: «Η Αποκριά στην Κοζάνη. Από την τελετουργία στο θέαμα», στη Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 2008. Επίσης, εκπονεί Διδακτορική διατριβή με θέμα: «Πολιτιστικοί Σύλλογοι και φορείς των Ιωαννίνων: Διαχείριση του παρελθόντος, εθνοτοπικές και πολιτισμικές ταυτότητες», στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Βιβλία του είναι τα :

Η φορεσιά της Βοβούσας κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα (υπό έκδοση)

Η υφαντική στη Βοβούσα στον 20ο αιώνα – Άνθρωποι και έργα (υπό έκδοση)

Ο Δημήτρης Ράιος, Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, γεννήθηκε στο Γρεβενίτι Ανατολικού Ζαγορίου το 1946. Είναι έγγαμος (με την Ελένη Χουλιαρά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παπυρολογίας) και πατέρας ενός παιδιού.

Υπότροφος του ΙΚΥ σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Κλασική Φιλολογία-Παπυρολογία στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου (Universite de Sciences Humaines: DEA, Διδακτορικό Δίπλωμα).

Έχει συμμετάσχει σε Πανελλήνια και Διεθνή Συνέδρια κι έχει γράψει σειρά επιστημονικών και διδακτικών βιβλίων και άρθρων σχετικά με την Παλαιογραφία, την Κριτική και Εκδοτική αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών κειμένων, την Παπυρολογία, την Ιστορία των Θετικών Επιστημών, το Λατινικό Μυθιστόρημα, τη Λατινική Κωμωδία και Τραγωδία, την Ελληνική Γραμματεία των ρωμαϊκών χρόνων, τη Μετρολογία, την Τοπωνυμιολογία κ.ά