ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΜΑΝΘΟΣ (1770 - 1810)

Γεννήθηκε στο Κουκούλι Ζαγορίου. Πατέρας του ήταν ο λόγιος και ιερέας με το όνομα Οικονόμου. Σπούδασε κοντά στον Κοσμά Μπαλάνο. Γρήγορα φάνηκε η κλίση του στα γράμματα και η ευχέρειά του στο γραπτό λόγο. Επειδή ήταν ήπιος, σιωπηλός, επιφυλακτικός, ολιγόλογος και έξυπνος προσελήφθη στην υπηρεσία του Αρχιγραμματέα και του Συμβούλου «επί των εξωτερικών σχέσεων» κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του Αλή Πασά. Σε κάθε ευκαιρία προσπαθούσε να ωφελεί και να συνδράμει τους συμπατριώτες του. Έπρεπε να κρύβει διαρκώς τη φιλοπατρία του γεγονός που οδήγησε πολλούς Έλληνες να τον κατηγορήσουν για τη μετριοπαθή στάση του. Εντούτοις, όταν η Φιλική Εταιρεία επεκτάθηκε στην Ήπειρο υπήρξε το πρώτο μέλος της και την υπηρέτησε μέχρι το θάνατό του. Βοήθησε να υιοθετηθούν από τον Αλή τα διαβήματα του Ιωάννη Παπαρηγόπουλου και να αυτομολήσουν οι κορυφαίοι οπλαρχηγοί του Αλή στο Σουλτανικό στρατό στον πόλεμο Αλή - Πύλης. Τότε δοκίμασε να δραπετεύσει, αλλά συνελήφθη το 1820 στο Μέτσοβο, όπου αναγνωρίστηκε ως υπάλ­ληλος του Αλή από τους αντιπάλους του που μετέβαιναν στα Ιωάννινα εναντίον του και εκτελέστηκε.

Βιβλιογραφία

Αραβαντινός Παναγιώτης, Βιογραφική Συλλογή Λογίων της Τουρκοκρατίας, εισαγωγή - επιμέλεια Κ. Θ. Δημαράς, εκδ. Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, Ιωάννινα 1960, σελ. 150

Λαμπρίδης Ιωάννης, Ηπειρωτικά Μελετήματα, Τεύχος Ένατον : Ζαγοριακά, Μέρος Β, Εν Αθήναις, Εκ του Τυπογραφείου Αναστασίου Ν. Τρίμη, 1889, 30

Μέρτζιος Γεώργιος, Λόγιοι Ζαγορίσιοι επί Τουρκοκρατίας, Το Ζαγόρι μας, 129 (1988) 164

Οικονόμου Γεώργιος Αθ., Ηπειρώτες αγωνισταί στον αγώνα του 21, Ηπειρωτική Εστία 6 (1957), 202-204

Οικονόμος Μάνθος, Μάνθος Οικονόμου, Ηπειρωτική Εστία 8 (1959), 617-629

Παναγούλα Μπακόλα, «Ηπειρώτες Λόγιοι κατά τα Χρόνια της Τουρκοκρατίας, Μάνθος Οικονόμου, ο τελευταίος γραμματικός του Αλή», Το Ζαγόρι μας, 289 (2002) 5

Παπαζήσης Δημήτριος, Βιογραφική συλλογή λογίων Ελλήνων επί Τουρκοκρατίας (Ηπείρου – Θεσσαλίας – Μακεδονίας), Ηπειρωτική Εστία 27 (1978) 229

Παπακώστας Άγγελος Ν., Η συμβολή του Ζαγορίου στην Επανάσταση του Εικοσιένα, Νέος Κουβαράς 3 (1965) 1966, 12-88

Τζαμπούρα Χαρά, Μάνθος Οικονόμου. Ο Ζαγορίσιος μυστικοσύμβουλος του Αλή – Πασά, Λαϊστινά Νέα 54 (2010) 18