ΛΑΜΠΡΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Λ. (1839 - 1891)

Γεννήθηκε στα Άνω Πεδινά (παλαιά Άνω Σουδενά) Ζαγορίου.  Το 1854 τελείωσε την Ελληνική Σχολή του χωριού του και πήγε στην Αθήνα επιθυμώντας να εισαχθεί στη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή. Στην προσπάθειά του τον βοήθησαν εκτιμώντας την ευφυΐα του και την προχωρημένη παιδεία του ο Δάσκαλος του Γένους Γεώργιος Γεννάδιος από τα Δολιανά και ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Ιωαννίκιος από το Μακρίνο. Αποφοίτησε από τη Ριζάρειο Σχολή το 1856 και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, όπου εκπόνησε και τη διδακτορική του διατριβή. Εξάσκησε το επάγγελμα του γιατρού στο Τατάρ Παζαρτζίκ (κοντά στη Φιλιππούπολη), οπού δίδαξε και ιστορία στην Ελληνική Σχολή. Έλαβε μετεκπαίδευση στη Γερμανία (1865-1868) κι έπειτα εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα όπου εργάστηκε ως γιατρός. Ανέπτυξε εθνική δράση και διετέλεσε Γραμματέας της Εμπορικής και Φιλολογικής Λέσχης «Η Πρόοδος». Έκανε σημαντικές δωρεές για την Παιδεία, δωρίζοντας χρήματα στη Ριζάρειο και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για να σπουδάζουν από τους τόκους Ηπειρώτες νέοι, ενώ ενίσχυσε οικονομικά το χωριό του, την Ιερατική Σχολή Ιωαννίνων κά. Έτσι, εντάχθηκε στους Ηπειρώτες Ευεργέτες. Πέθανε το 1891 στην Αθήνα μετά από μακρά νοση­λεία στο Δρομοκαΐτειο Θεραπευτήριο.

Κατά την περίοδο της παραμονής του στα Ιωάννινα συγκέντρωσε σημαντικό ιστορικό και λαογραφικό υλικό, το όποιο δημοσίευσε σε μελέτες του σε περιοδικά και εφημερίδες της εποχής. Εστίασε στην ανάδειξη του Ηπειρωτικού Ελληνισμού, στην ελληνική παράδοση και τα εθνικά ιδεώδη. Η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών επανέφερε στο φως το 1971 και παρέδωσε στους ερευνητές αλλά και στο ευρύτερο κοινό τα πολύτιμα και περιζήτητα έργα που έγραψε και τύπωσε ο Λαμπρίδης.

Στα έργα του εντάσσονται τα :

Εναίσιμος περί γάμου πραγματεία..., Ιωάννινα 1871.

Αυτοσχέδιος προσλαλιά εν τη του Μοναστηρίου της Βελλάς πανηγύρει εκφωνηθείσα …, Ιωάννινα 1871

Περί των εν Ηπείρω αγαθοεργημάτων (μέρη Α' και Β'), Αθήναι 1880

Ο Τεπελενλής Αλή Πασάς, Αθήναι 1887.

Περιγραφή της πόλεως των Ιωαννίνων, Αθήναι 1887.

Κουρεντιακά και Τσαρκοβιστιακά, Αθήναι 1888.

Περιγραφή των Κατσανοχωρίων, Αθήναι 1888.

Μέτσοβον και Σεράκου, Αθήναι 1888.

Ιερά εν Ηπείρω σκηνώματα κλπ, Αθήναι 1888.

Πογωνιακά, Αθήναι 1889.

Ζαγοριακά Α', Αθήναι 1889.

Ζαγοριακά Β', Αθήναι 1889.

Τα Σουλιωτικά, Αθήναι 1890.

Πολιτική εξάρτησις και διοίκησις Μαλακασίου, Αθήναι 1887

Περί Καραμουρατίας και Καραμουρατατών, Αθήνα: 1888.

Βιβλιογραφία

Κραψίτης Βασίλης, Λόγιοι της Ηπείρου (1430-1912), Τόμος Α’, Αθήνα, 1979, 320-321

Λαμπρίδης Στάθης, Ιωάννης Λαμπρίδης. Ο ιατρός, ο ιστοριογράφος και ευεργέτης της Ηπείρου, Ηπειρωτική Εταιρεία 309 (2008) 102 - 109

Παπαζήσης Δημήτριος, Βιογραφική συλλογή λογίων Ελλήνων επί Τουρκοκρατίας (Ηπείρου – Θεσσαλίας – Μακεδονίας), Ηπειρωτική Εστία 26 (1977) 690

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 33

Φωτιάδου Ερμηνεία, Ιατροί, Βίοι Παράλληλοι 1870 - 1943, Ιωάννινα, 1997, 37