ΑΘΑΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (1893 - 1987)

Πρόκειται για φιλολογικό ψευδώνυμο του Γεωργίου Αθανασιάδη – Νόβα. Γεννήθηκε στη Ναύπακτο, αλλά ο προπάππος του Παναγιώτης Νόβας καταγόταν από την Κάτω Βίτσα και η προγιαγιά του Χρυσή Νόβα από το Μονοδέντρι Ζαγορίου. Ολοκλήρωσε το Β’ Γυμνάσιο Πατρών κι έπειτα σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε ως δικηγόρος. Διετέλεσε δημοσιογράφος ανταποκριτής για 25 χρόνια, πρώτα στην εφημερίδα «Ακρόπολις» κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων κι έπειτα στην εφημερίδα «Πολιτεία» κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία. Το διάστημα 1933-1936 υπήρξε συνεκδότης της εφημερίδας «Νέος Κόσμος» καθώς και ιδρυτικό μέλος της Ενώσεως Συντακτών Αθηνών, της οποίας διετέλεσε και Αντιπρόεδρος.

Το 1926 εκλέχτηκε βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά. Στις επόμενες δεκαετίες ήταν μέλος της Βουλής με το Προοδευτικό Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη, το κόμμα των Φιλελευθέρων και με την Ένωση Κέντρου. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Στεφανόπουλου το 1966, Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Βουλής και Υπουργός (Εσωτερικών, Παιδείας, Βιομηχανίας, Προεδρίας).

Στις 15 Ιουλίου 1965 κατά τη διάρκεια της πολιτειακής κρίσης λόγω της αποστασίας και της σύγκρουσης του Γεωργίου Παπανδρέου με το Βασιλιά Κωνσταντίνο κλήθηκε από τον τελευταίο να σχηματίσει Κυβέρνηση. Τελικά, ο Γεώργιος Αθανασιάδης – Νόβας δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης και παραιτήθηκε.

Από πολύ μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία γράφοντας ποιήματα και πεζά. Τα έργα του αντλούν έμπνευση από την ελληνική επαρχία, τη φύση και την ελληνική παράδοση. Από το 1955 εκλέχτηκε Ακαδημαϊκός, ενώ τιμήθηκε και με το βραβείο Βικέλα της Ακαδημίας Αθηνών.

Έργα του είναι τα :

Ι. Ποίηση

Πρωινό ξύπνημα : Ποιήματα, Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, 1919.

Αγάπη στον Έπαχτο : Τραγούδια 1918- 1921, Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, 1922.

Καιρός πολέμου : Ποιήματα 1918 - 1919. Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, χ.χ.

Ειρμός : Ποιήματα. Αθήνα, Εκδ. Πυρσός, 1929.

Δροσεροί καϋμοί, Αθήνα, 1938.

Τραγούδια των βουνών : Σειρά πρώτη, Αθήνα, Εκδ. Άλφα, 1953.

Ευδοκία, Αθήνα, Εκδ. Άλφα, 1955.

Τίμια δώρα, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1969.

Αστέγνωτο δάκρυ, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1971.

Αίνος και θρήνος, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1972.

Μονοκοντυλιές, Αθήνα 1975.

Τραγούδια των βουνών : Σειρά δεύτερη, Αθήνα, Εκδ. Ι.Ν. Σιδέρης, 1980.

Ανά τον θερισμένον αγρόν, Αθήνα, Εκδ. Τάσος Πιτσιλός, 1982.

Μυθογραφήματα του καιρού μας, Αθήνα, Εκδ. Τάσος Πιτσιλός, 1987.

ΙΙ. Πεζογραφία

Το πράσινο καπέλλο. Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, χ.χ.

Δέκα έρωτες : Διηγήματα, Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, 1931.

Απλοϊκές ψυχές : Διηγήματα, Αθήνα, Εκδ. Ι. Ν. Σιδέρης, 1931.

Βαθειές ρίζες, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1968.

ΙΙΙ. Συγκεντρωτικές εκδόσεις

Ιστορικά μελετήματα, Επιμέλεια – Εισαγωγή Θανάση Παπαθανασόπουλου. Ναύπακτος, Εκδ. Ιδρύματος Γ. & Μ. Αθανασιάδη – Νόβα, 1998.

Φιλολογικά μελετήματα, Φιλολογική επιμέλεια – Εισαγωγή Θανάση Παπαθανασόπουλου. Αθήνα, Εκδ. Ιδρύματος Γ. & Μ. Αθανασιάδη – Νόβα, 1998

Παρατίθενται δύο ποιήματά του :

 

Νοσταλγίες

Φέρε με πάλι στους παληούς καιρούς,
καρδιά νοσταλγική,
κι άσε με εκεί μονάχο
σα ναυαγό που πρόφτασε
την ώρα πόλαμψε η αστραπή
κι᾿ αρπάχτηκε στο βράχο.

Δύστυχη ανθρώπινη καρδιά,
ποτέ δε θα ευχαριστηθείς!
Ἐνώ ευτυχείς περίσσια
στα ολάνθιστά σου τωρινά -
των περασμένων σου ποθείς
τ᾿ άνανθα ξερονήσια.

Νυχτερινή σιγαλιά

Κοιμάται η πλάση. Μα βαθιά

στα μαύρα χώματά της,

ξύπνια κι αθάνατα στοιχειά,

γονεύουν τα σπαρτά τη

Πάψε αηδονάκι της φραγής

και της λυγιάς τριγόνι,

ν΄ακούσω ο σπόρος μες στη γης

πως σκάει και πως ριζώνει!

 

Βιβλιογραφία

Γιάκος Δημήτρης, «Γιώργος Αθάνας», στο Λυρικοί της Ρούμελης, Αθήνα, 1958, 207-217.

Γιάκος Δημήτρης, «Αθάνας Γεώργιος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Εκδ. Χάρη Πάτση, 1968.

Καραντώνης Ανδρέας, Γιώργου Αθάνα: Αστέγνωτο δάκρυ, Νέα Εστία 90/1063 (1971) 1389-1391.

Καραντώνης Ανδρέας, Γιώργου Αθάνα: Μονοκοντυλιές, Νέα Εστία 99/1169 (1976) 409-410.

Καραντώνης Α., Γιώργου Αθάνα: Τα τραγούδια των βουνών, Νέα Εστία 109/1289 (1981) 411-413.

Μόσχος Ε.Ν., Γιώργος Αθάνας: Ανά τον θερισμένον αγρόν, Νέα Εστία 114/1345 (1983) 964-966.

Μόσχος Ε.Ν. – Βλάχος Άγγελος, Ο ποιητής Γιώργος Αθάνας, Νέα Εστία 122/ 1445  (1987) 1192-1198.

Νικορέτζος Δημήτρης, Γεώργιος Αθάνας, ο Κορυδαλλός της Ρούμελη Αθήνα-Ναύπακτος, Εκδ. Ίδρυμα Νόβα, 1996.

Παπαθανασόπουλος Θανάσης, Ο λυρικός κόσμος του Γ. Αθάνα, Ναύπακτος, Εκδ. της Παπαχαραλαμπείου Βιβλιοθήκης Ναυπάκτου, 1991 (και Αθήνα, Εκδ. ιδρύματος Γ. & Μ.Αθανασιάδη – Νόβα, 1999).

Σφυρόερας Νίκος Β., Γιώργος Αθάνας, Νεοελληνικά Γράμματα (1938), 12, 14.

Χατζίνης Γιάννης, Γ. Αθάνα: Βαθιές ρίζες, Νέα Εστία 87/997 (1969), 137-139.