ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (1896 - 1961)
Ήταν αδερφός του Γεωργίου Αθάνα και γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1896. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πολιτικές Επιστήμες στην Ιένα της Γερμανίας. Υπηρέτησε ως Νομάρχης στην Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο, τη Λέσβο, την Πάτρα, τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο και τη Χίο. Υπήρξε δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Ακρόπολις» του Γαβριηλίδη αλλά και στις «Πολιτεία», «Νέος Κόσμος» και «Ελεύθερον Βήμα». Παράλληλα, ήταν θεατρικός κριτικός, ποιητής και πεζογράφος.
Υπήρξε ένας από τους πρώτους Έλληνες συγγραφείς ταξιδιωτικών εντυπώσεων. Χαρακτηριστικό δείγμα είναι το έργο του «Ένα μήνα στο Βόρειο Πόλο» που προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον στους κριτικούς της εποχής. Η Γραμματέας του Ουράνα Διοματάρη συγκέντρωσε τα ταξιδιωτικά του κείμενα στον τόμο «Περιπλανήσεις» (1964). Αφιερώθηκε στο θέατρο και υπήρξε μαζί με τον Φώτο Πολίτη από τους πιο σημαντικούς θεατρικούς κριτικούς της εποχής. Οι θεατρικές του κριτικές συγκεντρώθηκαν στους τόμους «Αθηναϊκή Δραματουργία» (1956), που τιμήθηκε με το «Βραβείο των 12», και «Θεατρικά Μελετήματα» (1963).
Έργα του:
Ι. Ποίηση
Πρώτη άνοιξη. Αθήνα, Εστία, 1970.
Λουλούδια στα μαλλιά της.
ΙΙ. Πεζογραφία
Ένα μήνα στο Βόρειο Πόλο, Αθήνα, 1932
Περιπλανήσεις, 1964.
Στην Τουρκία με δημοσιογραφικό φακό, 1967.
Διηγήματα και πεζογραφήματα, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1972
ΙΙΙ. Δοκίμια – Μελέτες
Διονύσιος Σολωμός, ηθική μεγαλοφυία, Αθήναι, 193?
Ψυχάρης, ο ένοπλος προφήτης του δημοτικισμού.
Αθηναϊκή δραματουργία, Αθήνα, 1955
Κριτική του θεάτρου. Αθήνα, 1956.
Θεατρικά μελετήματα, Αθήνα, 1963.
Χίος, το νησί των γλυκών και των μύρων.
Διοίκησις και λογοτεχνία, Αθήνα, 1976.
Ανάλεκτα.
Κωστής Παλαμάς, ποιητής ελέω Θεού, Αθήναι, 1943.
Ήρωες, Αθήνα, Εκδ. Εστία, 1969
Προσωπογραφίες. Αθήνα, 1966.
Η τετάρτη εξουσία, Αθήνα, 1966.
Διοίκησις και λογοτεχνία, Αθήνα, 1976.
Μιλτιάδης Μαλακάσης, ο πρώτος μετά τον ένα.
Διοικητικά.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, το Πάσχα της λογοτεχνίας μας, Αθήνα, 1962.
ΙV.Μεταφράσεις
Γκαίτε, Βέρθερος.
Μέντσελ, Πόση αγάπη χρειάζεται ο άνθρωπος.
Εδουάρδο ντε Φιλίππο, Αχ, αυτά τα φαντάσματα.
Ούγγο Μπέττι, Έγκλημα στο νησί των κατσικιών.
V. Θέατρο
Θέατρο.
Από το διήγημά του «Ο Ζαχαρίας» παρατίθεται ένα απόσπασμα :
« - Άϊντε παππούλ’ ! Άϊντε παππούλ’ !
- Αλλ’ ο παπα – Βασίλης, άνθρωπος πολύ τυπικός, περίμενε να τελειώση πρώτα η ψαλλόμενη ακολουθία. Εν τω μεταξύ τα παιδιά, άλλα σκαρφαλωμένα στα πεζούλια και άλλα που είχαν πιαστεή από την αλυσωμένη ανεμόσκαλα των μουράγιων, συζητούσαν με δυνατές φωνές, προσπαθώντας να μαντέψουν ποιος έμελλε να νικήση. Και για ποιιον αλήθεια να πρωτοπούν που ήταν όλοι ένας κ’ ένας ; Ο Γκέκας, τον ήξεραν καλά τι σκυλί είναι στη θάλασσα, αφού δεν είχε κλείσει χρόνος που εσώθηκεν αυτός κ’ έσωσεν άλλον ένα πέρα στο «Μοναστηράκι» όταν επνίγηκεν ο καημένος ο Σκυλομουτσούνης του Τραγούδα. Μήπως όμως ο Σκαλτσοδήμος ήταν λιγότερο άξιος στο κολύμπημα, που μπορούσεν, ο αθεόφοβος, με μιαν οργιά να τρέξη τρία μέτρα ; Καλά, όμως ο Τσαγκαράκης είχε φήμη τρανή πως εβάσταζε και πέντε λεπτά στο μακροβούτι. Μόνο για το Ζαχαρία – καλέ τι του ήρθε να λάβη μέρος κι αυτός – κανείς δεν έλεγε τίποτε, επειδή τον ήξεραν όλοι τι ατζαμής ήταν.
- Άϊντε παππούλ’ ! Άϊντε παππούλ’ !
Ο παπα – Βασίλης ύψωσε το σταυρί και τον εζύγισε καλά να τον πετάξη.
- Απού δω παππούλ’! Απού δω παππούλ’! εφώναζαν οι κολυμβητές στα δυο αντίμαχα καΐκια, προσπαθώντας να παρασ’υρον τον παπά. Γιατί, κάποτε ο ίδιος είχε πετάξει το σταυρό κατά μέρος των ευνοούμενών του και οι άλλοι ναυτικοί εφρένιασαν από θυμό και τον απειλούσαν με τις γροθιές τους που πήγε να κάμη φονικό χρονιάρα μέρα».
Βιβλιογραφία
Αθανασιάσης – Νόβας Θεμιστοκλής, Διηγήματα και πεζογραφήματα, Αθήνα, Έκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1972, 38 - 39
Κάρτερ Γιώργος Ν., Θεμιστοκλής Αθανασιάδης – Νόβας: Πνεύμα και συνείδηση της θεατρικής κριτικής, Νέα Εστία 92/1081 (1972) 990-997
Κάρτερ Γεώργιος Ν., Θεμιστοκλής Αθανασιάδης – Νόβας: Το πάθος και η υπευθυνότητα στη θεατρική κριτική, Νέα Εστία 141/1670, (1997) 165-169
Κοτζιάς Αλέξανδρος, Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Μεσημβρινή, 17/8/1962.
Παναγιωτόπουλος Ι. Μ., Οι απροσάρμοστοι, Ελευθερία, 14/2/1965.
Σαρδελής Κώστας, «Η συμβολή του Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα στην ταξιδιωτική λογοτεχνία», Νέα Εστία 141/1670 (1997) 159-164
Τριανταφύλλου Κ. Ν., Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα: Η τετάρτη εξουσία – Προσωπογραφίες, Νέα Εστία 81/961 (1967) 270-271
Χατζίνης Γιάννης, Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα: Περιπλανήσεις, Νέα Εστία 77/905 (1965) 417
Χατζίνης Γιάννης, Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα: Ήρωες, Νέα Εστία 87/1023 (1970) 275-276
Χατζίνης Γιάννης, Θεμ. Αθανασιάδη – Νόβα: Στην Τουρκία με δημοσιογραφικό φακό, Νέα Εστία 83/973 (1968) 137-138.