Μονή Αγίας Παρασκευής, Μονοδένδρι

 

Η μονή βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Μονοδένδρι, κτισμένη σε πλάτωμα το οποίο ανοίγεται επάνω από το φαράγγι του Βίκου.
Το καθολικό είναι ένας μονόχωρος ξυλόστεγος ναός μικρών διαστάσεων. Σύμφωνα με την κτιτορική επιγραφή επάνω από την θύρα εισόδου στο δυτικό τοίχο, ο ναός χτίστηκε και ιστορήθηκε στα 1414. Νεώτερη κατασκευή θεωρείται ο νότιος τοίχος του καθολικού, ο οποίος ανακατασκευάστηκε κατά τον 17ο αιώνα. Κτήτορας της μονής ήταν ο βοεβόδας Μιχαήλ Θεριανός. Στην επιγραφή ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στον δεσπότη (ηγεμόνα) των Ιωαννίνων Κάρολο Α΄ Τόκκο, ο οποίος διοικούσε την Ήπειρο με έδρα τα Ιωάννινα από το 1411-1429.

Οι τοιχογραφίες, οι οποίες είναι από τα λίγα σωζόμενα σύνολα του πρώιμου 15ου αιώνα στην Ήπειρο, καλύπτουν τον ανατολικό, βόρειο και δυτικό τοίχο του καθολικού.

Ανάμεσα στους ολόσωμους αγίους στο βόρειο τοίχο ξεχωρίζει η παράσταση του κτίτορα και της οικογένειάς του. Οι πλούσια κοσμημένες ενδυμασίες αποτελούν σημαντική μαρτυρία για τις ενδυματολογικές τάσεις των εύπορων αρχόντων στην Ήπειρο τον 15ο αιώνα.

Νεώτερες είναι οι τοιχογραφίες του νότιου τοίχου, οι οποίες χρονολογούνται στα 1689.

Από το μοναστηριακό συγκρότημα εκτός του καθολικού, σώζονται ο περίβολος, το ηγουμενείο, τα κελιά και βοηθητικοί χώροι (αποθήκες, χαγάτια, πηγάδι, αλώνια), τα οποία χρονολογούνται την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας αιώνα αλλά έχουν επισκευαστεί στους νεώτερους χρόνους.

Από τον χώρο του μοναστηριού ξεκινάει ένα μονοπάτι το οποίο οδηγεί στο λεγόμενο «Ασκηταριό» ή «σπιτάκια», μία μεγάλη σειρά φυσικών ανοιγμάτων στον βράχο όπου ασκήτευαν κατά διαστήματα οι μοναχοί ή κατέφευγαν σε περίπτωση κινδύνου.

 

 

Εκτύπωση