ΦΑΝΙΤΣΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ (1902 - 1984)

Γεννήθηκε στο «Λιασκοβέτς» (Λεπτοκαρυά) Ζαγορίου. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στο Σχολαρχείο του χωριού του. Το 1923 δούλεψε για πρώτη φορά στην εφημερίδα «Ήπειρος». Το 1925 έγινε μέλος στο Σύλλογο της Νεοελληνικής Λο­γοτεχνίας Πειραιώ Διώχθηκε αρκετές φορές για τις κομμουνιστικές του πεποιθήσει Το 1943 δημιούργησε τη «Τυπογραφική Ομάδα» του 5ου Σώματος Στρατού.

Έργα του, όπως τα καταγράφει ο ίδιος, είναι τα :

Γράφοντας κι μαθαίνοντας

Το πρώτο βιβλίο του βουνίσιου μας Χω­ριάτη (1927-28, στο Τσιρίγο)

Για το Δουλεφτάρικο πια Ζαγόρι (το ίδιο)

Το βαθύτερο νόημα από 2-3 τραγούδια μας (1931)

Όλα ολοένα αλάζουν (1935)

Να Της το πουν (1935)

Οι Ζαγορισιοπούλες μας - Αβριανές μας Μανάδες (1936)

Χαμπηλοφώρτονε κι Ψηλοτραγούδα

Να πας να φας ξένο ψωμί να γίνεις άν­θρωπος

Κρατητήρια Κρατικά - Ξενοδοχεία «εκπο­λιτιστικά!» (1936)

Στον Πλάτανο Αποκάτω (1936)

Ο Ζαγορίσιος μας Πολιτισμός (1937)

Δούλεψε με κακορίζκε να μη γίνω σαν κι σένα (1937)

Τα Γίδια μας κι τα Ρουμάνια μας (1939)

Τα 2 τίποτες (1941)

Λάχανα - Αάπατα, Σιουρλίνια κι Τσουκνί-δια(1942)

Πώς μέπιακαν οι Κλέφτες 30/10/1942

Η Λιαλιά μας (σαν Αλφαβητάριο για τα παιδιά του Χωριού μου (1942)

Οι δυο δρόμοι

Μια Δόξα του ΕΑΜ (1943)

Νοικοκυραίοι στον Τόπο μας

Βόλια κι Λόϊα

Το τι λέει για τον έρωτα ο Επιστημονικός Σοσιαλισμός (1944)

Ορμήνιες κι Μαθήματα

Τέσσερα Ηπειρώτικα γιομίσματα στο Πρόγραμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας

1814-1944 (Βηλαράς - ΠΕΕΑ)

Αφτό που λεν «Κτηνοτροφικό»

Για το βιβλίο του Ορφέα «Η Ήπειρος κτλ.» (κριτική)

Το δυο βολές καμένο Χωριό μας 1912 -1943

Η Άσπρη κι η Πράσινη Όψι απ' τα Βουνά μας (1945)

Ένα τετάρτι αιώνα (σημειώσεις κτλ. 1919-1945)

Πρόεδρος του Χωριού 10 μήνες, 1944-45

Κι (τελεφταίο): Με το ΚΚΕ.

Λίγα απ' το Βηλαρά μας

Τι πρωτοπρέπει να κάνωμε

Πώς αξαίνουν τα καψοΗπειρωτάκια

Τα Παραμύθια μας

Τα Τραγούδια μας

Οι παροιμίες μας

Πώς λέμε: «τόνα κι τάλο».

Τα Κονίσματα (απ' τα Καλούδια μας) (Τα παραπάνω τάβγαλα από σκοπού, σένα βιβλίο με τόνομα: Τα Καλούδια μας)

Φασίστες λυσιαγμένοι στο Ζαγόρι.

Η Εργοστασιακή Επιθεώρηση της Ηπεί­ρου (1929) (Απ' το Καραούλι μας, Τι και τι, Για τους τίμιους Βορειοηπειρώτες, Η συγκοινωνία μας, κλπ)

Στον Εξασέλιδο Ριζοσπάστη για 'ν Ήπειρο (1934)

Τα Ξενητεμένα Πουλιά (1, 2 κι 3 φύλλα) (1935) (Στους Ξενητεμένους Ηπειρώτες, Πατρί­δες κι «Πατρίδες», Απ' το Καραούλι μας, «Ότι δουλιά νάναι», κι... καμιά! Το Σχο­λείο μας, και τ.ά.)

Ο Παημός μας στην Πατρίδα («Ηπειρ. Μέλλον» 18.1.1936)

Μανταλωμένα Παλάτια («Ηπ. Βήμα» 23.1.1936)

Η Α. Ηπειρωτική Μεγαλειότης η Μπομπό­τα μας («Ηπ. Βήμα» 10.4.1936)

Το Ξύπνημα της Ηπείρου (Το Φύλαγμα του Βιου μας και της Τιμής μας, κ.ά.)

Η Μοσχόπολι («Εργατική Ελλάδα» 7.12.1940)

Τα Αντιφασιστικά Κορφοβούνια της Ηπεί­ρου (15.12.1940)

Τι μολογάν τα Λαβωμένα μας Παληκάρια (στην «Εφημερίδα των Εργατών»)

Το Παράπονο του Ελασίτη (σε «Ένα φύλλο για τους φίλους» στα Λέφτερα, ακόμα-ετότες, Γιάνινά μας 23.2.1945)

 

Βιβλιογραφία

Δαλκαβούκης Βασίλης Κ., Το έργο και η προσωπικότητα του Βασίλη Φανίτσιου, Το Ζαγόρι μας 296 (2002) 8-9

Θεοδώρου Σάββας, Μνήμη Λογίων του Ζαγορίου του αιώνα που πέρασε, Το Ζαγόρι μας, 262 (2000) 10

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 68 - 69

Τσέτσης Χρήστος, Οι Ηπειρώτες, άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, Γιάννινα, Εκδ. Τυποεκδοτική Ηπείρου ΕΠΕ, 2003, 451 - 464