Καπέσοβο - Πασχάλειος Σχολή

ΚΑΠΕΣΟΒΟ

Οι Καπεσοβίτες Κωνσταντίνος και Παύλος Πασχάλης, γεννημένοι περί τα 1770, ήταν έμποροι που δραστηριοποιούνταν στην Ρωσία, όπου και απέκτησαν μεγάλη περιουσία. Με δωρεά τους ιδρύθηκε το 1861 η Πασχάλειος Σχολή, προκειμένου να λειτουργήσει ως σχολείο του χωριού.

Ήταν η μεγαλύτερη σχολή του Ζαγορίου, την οποία οι αδερφοί Πασχάλη προίκισαν και με μια πολύ πλούσια βιβλιοθήκη. Στις συλλογές της περιλαμβάνεται και ένα από τα 13 αντίγραφα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, δηλαδή του πολιτικού χάρτη του δημοκρατικού κράτους που ο Ρήγας οραματιζόταν με την επανάστασή του:

«Χάρτα της Ελλάδος εν ης περιέχονται αι Νήσοι αυτής και μέρος των εις την Ευρώπην και Μικράν Ασίαν πολυαρίθμων αποικιών αυτής περιοριζομένων, απ’ ανατολών διά των Μύρων της Λυκίας μέχρι του Αργανθονίου όρος της Βιθυνίας, απ’ άρκτου, διά του Άκ Κερμανίου, των Καρπαθίων όρων και Δουνάβεως και Σάββα των ποταμών. Από δυσμών διά του Ούννα και του Ιονίου πελάγους. Από μεσημβρίας διά του Λιβυκού. Τα πλείω με τας παλαιάς και νέας ονομασίας. Προς δε 9 επιπεδογραφίας τινών περιφήμων πόλεων και τόπων Αυτής συντείνουσαι εις την κατάληψιν του Νέου Αναχάρσιδος. Μία χρονολογία των βασιλέων και μεγάλων ανθρώπων Αυτής. 161 τύποι ελληνικών νομισμάτων ερανισθέντων εκ του αυτοκρατορικού ταμείου της Αυστρίας προς αμυδράν ιδέαν της αρχαιολογίας. Εν σώμα εις 12 τμήματα. Νυν πρώτον εκδοθείσα παρά του Ρήγα Βελεστινλή του Θετταλού, χάριν των Ελλήνων και Φιλελλήνων. 1797. Εχαράχθη παρά του Φρανσουά Μύλλερ εν Βιέν.(νη)».

Η Πασχάλειος Σχολή λειτουργούσε έως το 1985. Σήμερα ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού διαμόρφωσε το ισόγειό της ώστε να αναπαριστά την παραδοσιακή ζαγορίσια κατοικία και συγκέντρωσε εκεί πλήθος εργαλείων που χρησιμοποιούνταν στο Ζαγόρι τους δύο τελευταίους αιώνες. Προσφέρεται έτσι στον επισκέπτη ένα είδος μουσείου, για την λαογραφική ενημέρωση του επισκέπτη.