ΓΟΓΟΛΟΣ ΣΠΥΡΟΣ (1975 - )
Γεννήθηκε το 1975 στα Γιάννενα και μέχρι το 1987 έζησε σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων του πατέρα του. Το 1987 εγκαταστάθηκε μόνιμα στα Ιωάννινα, όπου ζει μέχρι σήμερα. Αποφοίτησε από το 3ο Λύκειο Ιωαννίνων (Επιφάνειος Σχολή) και το 1999 από το τμήμα Κλασικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του συνέγραψε τις παρακάτω εργασίες:
Ο ομηρικός Ύμνος της θεάς Δήμητρας,
Η εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων
Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Η περίπτωση των Ιωαννίνων
Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία (1999-2000) στο 2ο Γραφείο του 584 Τάγματος Πεζικού στο Καλπάκι, στο 7ο Επιτελικό Γραφείο της 8ης Μεραρχίας στα Ιωάννινα και στο 2ο Γραφείο του 583 Τάγματος Πεζικού στην Κόνιτσα, με ειδικότητα κρυπτογράφου.
Ασχολήθηκε ερευνητικά με τη νεότερη και σύγχρονη βαλκανική ιστορία και την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Για το λόγο αυτό έχει μεταβεί και παραμείνει για μακρό χρονικό διάστημα στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στη Σερβία και τη Βουλγαρία, για έρευνα στα εξής ιδρύματα: Ινστιτούτο Εθνικής Ιστορίας των Σκοπίων, ИНИ, «Μακεδονική» Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, МАНУ, Ιστορικά Αρχεία της «Μακεδονίας», Архив на Македонија, Σερβική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, Βουλγαρική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών.
Έχει εκπαιδευτεί και επιμορφωθεί με διάφορα σεμινάρια σχετικά με την ελληνική γλώσσα και το νέο ελληνικό πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με επιμορφωτή τον Α. Αλεξάκη. Έχει παρακολουθήσει Σεμινάριο Ειδικής Αγωγής 400 ωρών αναγνωρισμένο από το Υπουργείο Παιδείας, υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Από το 2000 διδάσκει ανελλιπώς ελληνική γλώσσα και νεοελληνικό πολιτισμό σε αλλοδαπούς φοιτητές και υποτρόφους του ελληνικού κράτους, στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Παράλληλα, έχει εργαστεί στην ιδιωτική και μέση εκπαίδευση. Υπήρξε εξωτερικός συνεργάτης της Νομαρχίας Ιωαννίνων σε προγράμματα φιλοξενίας νέων απ’ την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας κατά τα έτη 2003-2009, καθώς και σε επαφές και συνεργασίες του Δήμου Ιωαννιτών με το Τουριστικό Επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης, το 2013. Ταξιδεύει πολύ συχνά και κατά καιρούς έχει επισκεφτεί την Ιταλία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, την Ελβετία, τη Βουλγαρία, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη Σερβία, τη Μ. Βρετανία, την Αλβανία, την Τουρκία, την Κύπρο, το Λίβανο, την Πορτογαλία, την Αίγυπτο, το Ιράν. Μιλάει έξι γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, σλαβομακεδονικά, σερβικά, βουλγαρικά, τουρκικά).
Το 2011 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη το βιβλίο του «Στην Καρδιά της Αυτοκρατορίας». Από το βιβλίο αυτό παρατίθεται ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα :
«Από την προκυμαία του, ξεκινούσε η κίνηση και το ανθρωπολόι. Η Λεωφόρος των Τραπεζών, όπου δέσποζαν τα κτίρια της Αυστριακής Τράπεζας, της Deutsche Orient Bank, των ελληνικών τραπεζών, ασφαλιστικών, ναυτιλιακών και εφοπλιστικών εταιρειών, τα γραφεία της εφημερίδας «Ανατολή» και το Χαβιαρόχανο. Άλλοι πήγαιναν για την απέναντι πλευρά του Κεράτιου, άλλοι για την Ασία, άλλοι έρχονταν. Βαρκούλες με τέντες πηγαινόφερναν ακατάπαυστα τον κόσμο.
Προχωρώντας λίγο πιο πάνω, έφτασε στην πλατεία με τα πολυάριθμα ελληνικά μαγαζιά και τους καταστηματάρχες στην πόρτα, έτοιμους να σε καλωσορίσουν στο μαγαζί τους. Όλα είχαν καλαίσθητες βιτρίνες. Εκεί υπήρχαν και τα ευρωπαϊκά πολυκαταστήματα «Stein», τα οποία έφερναν όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα του τελευταίου συρμού.
Έφτασε στο σταθμό του Τουνέλ για να ξανανεβεί στο Πέρα. Η διαδρομή ήταν μικρή αλλά αρκούντως απολαυστική, σχεδόν διασκεδαστική. Τα μικρά ξύλινα βαγόνια έτριζαν καθώς ανέβαιναν με δυσκολία τις ανηφοριές του Πέρα. Δεν περίμενε ότι θα έβρισκε υπόγειο σιδηρόδρομο στην Πόλη.
«Κρίμα που τους κατηγορούν ότι είναι πρωτόγονοι», σκέφτηκε. Το τρένο σταμάτησε στον πάνω σταθμό, ακριβώς στην αρχή της «Grand rue du Pera».
Καθ’ όλη τη διαδρομή προς το Ταξίμ συναντούσε επιβλητικά κτίρια, που έμοιαζαν με παλάτια με ολόχρυσους θυρεούς, όπως το Palazzo Venezia, τα οποία στέγαζαν τις πρεσβείες της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ρωσίας, της Ολλανδίας, της Σουηδίας, του Βελγίου, της Ελλάδας, των ΗΠΑ, της Ελβετίας, με ψηλούς φοίνικες και ολάνθιστους κήπους, όπου μοσχομύριζαν οι γαρδένιες, τα τριαντάφυλλα, οι λεβάντες και τα ζουμπούλια. Παντού ξενόγλωσσες επιγραφές δήλωναν την ταυτότητα των διαφόρων ιδρυμάτων, υπενθυμίζοντας την ισχυρή παρουσία της Δύσης: «Νοσοκομείο Φραγκισκανών Μοναχών», «Hôpital Française», «English Seaman Hospital», «Eglise Saint Louis de Français», «Dutch Chapel», «British High School of Girls». Πολλά παιδιά με τις σχολικές στολές τους και το όνομα ή το σήμα του σχολείου τους: «Robert College», «Ζωγράφειον Λύκειον», «Ζάππειον Παρθεναγωγείον», «Ελληνογαλλικόν Λύκειον», «Σχολή Γλωσσών και Εμπορίου», φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπως το «Ευγενίδειον Συσσίτιον», στεγασμένα σε υπέροχα, απαράμιλλης αισθητικής κτίρια.
Οι υπέροχες ελληνορθόδοξες εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη των Χίων, της Αγίας Τριάδας, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Παντελεήμονα, του Προφήτη Ηλία, της Παναγίας, οι εκκλησιές των Δομινικανών, των Φραγκισκανών, των Βενεδικτίνων και τα ρωσικά μοναστήρια, δεν σου άφηναν το περιθώριο να αναρωτηθείς για το ποια θρησκεία κυριαρχούσε στην περιοχή.
Την πορεία του διέκοπταν συχνά-πυκνά τα ιππήλατα τραμ που διέσχιζαν το δρόμο κουβαλώντας κομψούς κυρίους και υπέρκομψες κυρίες, ενώ παντού υπήρχαν αφίσες που διαφήμιζαν ευρωπαϊκά προϊόντα και παραστάσεις ελληνικών, γαλλικών και ιταλικών θιάσων στα θέατρα και στα καφωδεία της περιοχής. Κατά μήκος του δρόμου και στους παράδρομους υπήρχαν πάμπολλα ελληνικής ιδιοκτησίας ξενοδοχεία πολυτελείας, όπως το «Grand Hôtel de Louvre», και το «Hotel Bristol» με τις χαρακτηριστικές τους Καρυάτιδες σε ρόλο κιόνων, το «Hotel Kroecker» και υποκαταστήματα των φημισμένων γαλλικών πολυκαταστημάτων «Au Bon Marché» και «Maison Louvre», καθώς και του αθηναϊκού «Αφοί Λαμπρόπουλοι».
Πολυάριθμα κτίρια σου επιβάλλονταν με την εκλεκτικιστική αρχιτεκτονική των προσόψεών τους, όπως το «Cité Roumeli», το «Passage d’ Europe» και το «Cite de Pera» με δεκάδες καταστήματα πολυτελείας και ευρωπαϊκά ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια στο εσωτερικό τους.
Η Μεγάλη Οδός του Πέρα έμοιαζε στην οδό Σερίφ της Αλεξάνδρειας. Ή μάλλον η οδός Σερίφ έμοιαζε στη Μεγάλη Οδό του Πέρα. Τα μεγέθη και η ποικιλία των καταστημάτων έκαναν την Οδό του Πέρα να υπερέχει κατά πολύ της Σερίφ.
Εντυπωσιακός ήταν ο αριθμός των ευρωπαϊκών φαρμακείων και οι πάμπολλες τρίγλωσσες επιγραφές. Σχεδόν όλα τα καταστήματα είχαν επιγραφές σε Γαλλικά, Eλληνικά και Aρμενικά, ενώ απουσίαζαν χαρακτηριστικά τα Tουρκικά. Και σημαίες! Άπειρες σημαίες δήλωναν την εθνική ταυτότητα του κάθε κτιρίου, της κάθε πρεσβείας, της κάθε εκκλησίας και της κάθε εταιρείας! Γαλλικές, βρετανικές, ελληνικές, ιταλικές, ρωσικές, σουηδικές, ολλανδικές, γερμανικές, βελγικές. Ήταν τόσο το πλήθος τους, ώστε όλη η περιοχή είχε μόνιμο εορταστικό χαρακτήρα.
Καθώς προχωρούσε, ακριβώς απέναντι από το Μπαλούκ Παζάρ, στάθηκε μπρος σε μια τεράστια και πανύψηλη σιδερένια πόρτα. Στηριζόταν σε δύο μαρμάρινους κίονες, έναν από κάθε πλευρά. Στην κορυφή της πόρτας χρυσές ακτίνες ήλιου με τη χρυσή υπογραφή του σουλτάνου μέσα στο σουλτανικό αστέρι και κατά μήκος όλης της πόρτας έξι κύκλοι με χρυσά σύμβολα. Ήταν η είσοδος της Αυτοκρατορικής Σχολής του Γαλατά.
Τόσο στο Γαλατά, όσο και στο Πέρα, υπήρχαν αρκετές νέου τύπου κατοικίες, που μόλις είχαν κάνει την εμφάνισή τους και στη Γαλλία. Πολυώροφα κτίρια με πολλά διαμερίσματα με μικρά μπαλκόνια. Ήταν η τελευταία μόδα για τις αστικές κατοικίες.
Προς το τέλος της Μεγάλης Οδού και ενώ πλησίαζε στην πλατεία Ταξίμ είδε ένα πανέμορφο κτίριο εκπληκτικής αρχιτεκτονικής. Ήταν η είσοδος του στρατώνα του πυροβολικού. Το κτίριο ήταν νέο-ισλαμικού ρυθμού και στην κορυφή των δύο πύργων του, υπήρχαν δύο χρυσοί ελλειπτικοί ανατολίτικοι τρούλοι, που ενίσχυαν την αίσθηση του παραμυθιού».
Το Μάρτιο του 2013, στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων του Δήμου Ιωαννιτών, συμμετείχε με ομιλία στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών με θέμα: «Οικογένεια Μεσαρέ».