ΓΑΓΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (1869 - 1954)

Γεννήθηκε στo χωριό Γεροπλάτανος, όπου και έλαβε τη στοιχειώδη μόρφωση. Εξακολούθησε τις σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα, ενώ παρακολούθησε και μαθήματα της Νομικής Σχολής. Υπήρξε εθνικός αγωνιστής κι εθελοντής στον πόλεμο του 1897 και το 1914 πήρε μέρος στον Βορειοηπειρωτικό αγώνα. Το 1920 και το 1935 ήταν πληρεξούσιος του λαού στη Βουλή των Ελλήνων.

Διετέλεσε Σύμβουλος (1907-1954) στη Ριζάρειο Σχολή, Πρόεδρος (1910-1917) της Ηπειρωτικής Αδελφότητας της Αθήνας, ενώ κληροδότησε στη Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη το αρχειακό υλικό του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα που είχε στην κατοχή του, περιο­δικά και εφημερίδες καθώς και χειρόγραφα του Κώστα Κρυστάλλη, τον οποίο ανέδειξε εκδίδοντας το 1911 τα έργα του μαζί με μια βιογραφία του.

Εργάστηκε ως δημοσιογράφος στις εφημερίδες «Χρόνος των Αθηνών», «Καθημερινή» και «Ακρόπολις», ενώ εξέδωσε κι ο ίδιος στην Α­θήνα την εφημερίδα «Η Φωνή της Ηπείρου». Εδώ δημοσιεύονταν ανταποκρίσεις για τη διαβίωση των σκλαβωμένων Ηπειρωτών και τις βιαιότητες, που υφίσταντο, εξασφαλίζοντας συχνά τη συνδρομή των ελεύθερων Ελλήνων. Τα δημοσιεύματα αυτά αποτελούν ιστορική πηγή για την τουρκική κυριαρχία της περιόδου 1892-1908 αλλά και την πνευματική δραστηριότητα της Ηπείρου μέσω της παρουσίασης και προβολής ηπειρωτών λογίων και μελετών για την Ηπει­ρωτική ιστορία, λαογραφία, λογοτεχνίας κ.λ.π.

Συνέγραψε το Ηπειρωτικό Ημερολόγιο με τίτλο «Δωδώνη» (α' τόμος 1896 και β' τόμος 1899) αλλά και πεζογραφικές σελίδες, κυρίως ανώνυμα στο περιοδικό του «Δωδώνη».

Δωδώνη : Εικονογραφημένον Ηπειρωτικόν Ημερολόγιον : Έτος Πρώτον, 1896, Αθήναις : Εκδ. Κορίνη, 1895

Δωδώνη : Εικονογραφημένον Ηπειρωτικόν Ημερολόγιον : Έτος Δεύτερον, 1899, Αθήναις : Εκδ. Εστία, 1899

Βιβλιογραφία

Θεοδώρου Σάββας, Μνήμη Λογίων του Ζαγορίου του αιώνα που πέρασε, Το Ζαγόρι μας, 261 (2000) 10

Κραψίτης Βασίλης, Λόγιοι της Ηπείρου (1430-1912), Τόμος Α’, Αθήνα, 1979, 310-311

Τζιόβας Φρίξος, Κατάλογος Συγγραφέων Περιοχής Ζαγορίου. (Από τον Μεθόδιο Ανθρακίτη έως σήμερα), Γιάννινα, Εκδ. Το Ζαγόρι μας, 1990, 13