Τσεπέλοβο - Οικία Παπαμπέλλη (μετέπειτα Ξάνθου)

Κατά τον Λαζαρίδη, το «περίφημο», όπως το χαρακτηρίζει, σπίτι, έκτισε ο Μπαμπαμπέλλης. Τσεπελοβίτης, ο «πολύς Μπαμπαμπέλλης» «ήταν ένας αρκετά εγγράμματος και πολύγλωσσος άνθρωπος, αρκετά πλούσιος, που είχε ασκήσει κι αυτός το επάγγελμα του γιατρού στο Τσεπέλοβο». Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, όπως τη μετέφερε η Γεωργία Παπάζογλου, στην οικία υπήρχε και περίτεχνη ξυλόγλυπτη οροφή με εξώγλυφες διακοσμήσεις, όπως στα τέμπλα των ναών. Από τις τέσσερις γωνίες της κρέμονταν ξυλόγλυπτοι σχηματισμοί που έμοιαζαν με τσαμπιά. Η οροφή είχε ξηλωθεί, άγνωστο από ποιόν, πριν το 1960. Η οικία διέθετε και φωτιστικούς φεγγίτες.

Η περιγραφή του διακόσμου έγινε με βάση το φωτογραφικό αρχείο της 6ης Εφορίας Νεοτέρων Μνημείων. Ενδέχεται η οικία να διακοσμήθηκε σε δύο διαφορετικές φάσεις. Όλος όμως ο διάκοσμος πρέπει να χρονολογηθεί στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Δεν αποκλείεται, βέβαια, κάποιες διακοσμήσεις να πραγματοποιήθηκαν και στα τέλη του 18ου αιώνα. Οι «διακοσμητικές πιτσιλιές» θυμίζουν τη διακόσμηση της οικίας Νικολάου Κώνστα στους Νεγάδες (τέλη 18^ου αιώνα). Παρόμοια σύνθεση με ιστιοφόρα συναντάμε στην οικία Σκεύη στη Βίτσα, η οποία χρονολογείται το 1845. Όσο για την παράσταση με τα λιοντάρια, οι ομοιότητες με απεικονίσεις λεόντων σε εξωτερικό τοίχο οικίας στο Αργυρόκαστρο, οι οποίες χρονολογούνται το 1827, είναι μεγάλες.

Το 1966 είχε στερεωθεί από την 8^η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων τμήμα της ανατολικής πλευράς τοίχου.