Σκαμνέλι - Οικία Τσέπη

Διώροφη κατοικία. Κατοικείται μόνιμα. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο (ΦΕΚ 605/Β/16-9-1965).
Σκαμνέλι
Διακοσμημένοι χώροι

Ανώγειο: οντάς, κρεβάτα. Επίσης η εξωτερική επιφάνεια της κύριας εισόδου του σπιτιού.

Κατάσταση τοιχογραφιών
Πολύ καλή.
Περιγραφή διακόσμου

Οντάς: ο διάκοσμος αναπτύσσεται σε οριζόντιες ζώνες. Η άνω ζώνη φέρει φυτικό σχηματοποιημένο διάκοσμο καθώς και απλοϊκά τοπία με σπίτια, θάλασσα και καράβι, τα οποία προβάλλονται μέσα από ανοιχτές ζωγραφιστές αυλαίες. Στη μεσαία ζώνη, κάτω από το περιμετρικό ξύλινο ράφι, ορθογώνια πλαίσια περιέχουν απλά ροκοκό μοτίβα.

Κρεβάτα: διακοσμείται με τα ίδια ακριβώς θέματα και την ίδια διάταξη που διακοσμείται και ο οντάς. Στον τοίχο πάνω από την κουπαστή (τεζάκι) της σκάλας, σε φόντο μπλε κοβαλτίου, εικονίζονται με αδέξιο τρόπο δύο αντικριστά λιοντάρια τα οποία κρατούν σφαίρα.

Στην εξωτερική επιφάνεια της κύριας εισόδου του σπιτιού ζωγραφίστηκαν δύο ελληνικές σημαίες μέσα σε σχηματοποιημένες καρδιές.

Επιγραφές

Στον τοίχο του οντά απέναντι από το τζάκι διαμορφώνεται αβαθής τραπεζοειδής κόγχη με τοξωτό υπέρθυρο. Στο εσωράχιο του τοξωτού υπέρθυρου είναι ζωγραφισμένη ανοιχτή αυλαία στους τόνους του χοντροκόκκινου. Από πάνω, ζωγραφιστό ανοιχτό ειλητάριο φέρει φθαρμένη επιγραφή:

«Διά χειρός Αναστασίου Δ και Κωνσταντι[νου] ..... 1863. ´Οκτομβριου 20. / …. Χιονιάδες ευχομένο το οικωδεσπότι με υγ....... [λαμπρά;] εις τον οίκον αυτού...». Το 1960 ο Γεώργιος Παΐσιος επισκεύθηκε το Σκαμνέλι και διάβασε την επιγραφή ως εξής: «Δια χειρός Αναστασίου Δ και Κωνσταντίνου Δ΄ εκ …………. και Χιονιάδες ευχομένο τω οικοδεσπότη με υγίαν και ευτηχίαν και χαίροντας λαμπρά εις τον οίκον αυτού 1863 Σκαμνέλη».

Στον τοίχο της κρεβάτας, σε σύνθεση με σχηματοποιημένο τοπίο της ζωφόρου έχει γραφτεί με πινέλο η χρονολογία: «1863».

Παρατηρήσεις

Τα μέλη της οικογένειας Τσέπη ξενιτεύονταν στη Βράιλα της Ρουμανίας όπου ασχολούνταν με το εμπόριο. Η οικία διέθετε ζωγραφικό διάκοσμο και στο χειμωνιάτικο μαντζάτο του ανωγείου. Ωστόσο, ο διάκοσμος έχει καταστραφεί εδώ και πολλά χρόνια εξαιτίας της φυσικής φθοράς του σοβά των τοίχων.

Οι δύο ελληνικές σημαίες της εξώπορτας ζωγραφίστηκαν, προφανώς, μετά την απελευθέρωση του 1913.

Εικόνες
oikia-tsepioikia-tsepi-2

Στέφανος Τσιόδουλος, Η ζωγραφική των σπιτιών του Ζαγορίου, τέλη 18ου - αρχές 20ού αιώνα. Ιστορική και πολιτισμική προσέγγιση, Ριζάριο Ίδρυμα, Αθήνα 2009