Κουκούλι - Οικία Τσάλιου (πρώην Κόκκορη)

Διώροφη κατοικία. Ακατοίκητη.
Κουκούλι
Διακοσμημένοι χώροι

Ισόγειο: μαντζάτο. Ανώγειο: σανισίνι, μαντζάτο.

Κατάσταση τοιχογραφιών
Κακή έως αρκετά καλή.
Περιγραφή διακόσμου

Τόσο στο μαντζάτο του ισογείου όσο και στο μαντζάτο του ανωγείου, ο ζωγραφικός διάκοσμος εντοπίζεται στην επιφάνεια του τοίχου στο εσωτερικό των δύο μεσαντρών αντίστοιχα. Στο μαντζάτο του ανωγείου αναπτύσσονται ρόδακες, ενώ στο μαντζάτο του ισογείου γεωμετρικά σχήματα σε διαγώνια διάταξη, καθώς και ένας ρόδακας.

Το σανισίνι, το οποίο στο παρελθόν πρέπει να διέθετε κιπέγκια, διακοσμείται με ζωγραφικό διάκοσμο ο οποίος αναπτύσσεται σε τρεις οριζόντιες ζώνες. Μεταξύ της μεσαίας και της ανώτερης παρεμβάλλεται ξύλινο περιμετρικό ράφι. Στη μεσαία ζώνη διατάσσονται ορθογώνια διάχωρα με ρομβοειδείς σχηματισμούς. Στην ανώτερη ζώνη διατάσσονται πάλι ορθογώνια διάχωρα, στα οποία παρεμβάλλονται ζωγραφιστοί γραμμικοί κιονίσκοι. Η κατώτερη ζώνη δεν παρουσιάζει κανένα διακοσμητικό μοτίβο.

Τα χρώματα που κυριαρχούν στο διάκοσμο αυτού του δωματίου είναι η ώχρα, το ανοιχτό γκρι και το χοντροκόκκινο. Ο κάμπος και στις τρεις ζώνες έχει γεμίσει με «διακοσμητικές» πιτσιλιές.

Παρατηρήσεις

Η οικία ανήκε στο παρελθόν στην οικογένεια Κόκκορη από το Κουκούλι (πληροφορία Θανάση Παλιάτσου). Σύμφωνα με συγκριτική εξέταση με άλλα σπίτια του Ζαγορίου, ο διάκοσμος, κυρίως στο σανισίνι, μπορεί να χρονολογηθεί ανάμεσα στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Ο διάκοσμος στο σανισίνι εμφανίζει ομοιότητες με το διάκοσμο της οικίας Νικολάου Κώνστα στους Νεγάδες. Από την επιτόπια έρευνα διαπιστώθηκε ότι και ο οντάς του ανωγείου διέθετε ζωγραφικό διάκοσμο, ο οποίος όμως σήμερα είναι καλυμμένος με επίστρωση χρώματος. Όσο για την πρωτότυπη θέση του διακόσμου στα δύο μαντζάτα, πρέπει να υποθέσουμε ότι πρώτα διακοσμήθηκαν οι τοίχοι και αργότερα κατασκευάστηκαν οι μεσάντρες. Όταν, πάλι, έπειτα από χρόνια οι ένοικοι κάλυψαν το διάκοσμο των τοίχων με επίστρωση χρώματος, οι μεσάντρες, κατά κάποιον τρόπο, προστάτεψαν τις διακοσμήσεις στο εσωτερικό τους. Ανάλογη περίπτωση συναντάμε και στην οικία Βαγγελίτσας Κυράτση στη Βίτσα.

Εικόνες
oikia-tsaliou-sianisini

Στέφανος Τσιόδουλος, Η ζωγραφική των σπιτιών του Ζαγορίου, τέλη 18ου - αρχές 20ού αιώνα. Ιστορική και πολιτισμική προσέγγιση, Ριζάριο Ίδρυμα, Αθήνα 2009