Δόλιανη
Παλιό αρχοντοχώρι με όμορφα σπίτια, μορφωμένους και ταξιδεμένους κατοίκους, χτισμένο πάνω σε δασωμένους λόφους. Το όνομά της είχε αλλάξει για κάποια χρόνια σε Νέο Αμαρούσιο.
Συγκροτήθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα μετά τη διάλυση της Δελγίνας και αυξήθηκε με την μετοίκηση κατοίκων του Νιάντοβου και του Βριζιατσάνου, το οποίο ερημώθηκε από την πανώλη, καθώς και τις οικογένειες Βλάχων που κατοικούσαν διάσπαρτες στα πέριξ του χωριού.
Οι Δολιανίτες τα παλιά χρόνια ταξιδεύονταν στη Ρουμανία και τη Μ. Ασία. Σημαντικά πρόσωπα υπήρξαν οι Παπαγιαννόπουλος (καθηγητής), Πισπίρης (γιατρός), Χρ. Αδαμίδης κ.α. ενώ ως ευεργέτες του χωριού αναφέρονται οι Δ. Αδαμίδης, Χαρένια Αδαμίδη, Ν. Βαρζώκας, Ι. Μπόρογλου και Ν. Χατζόπουλος.
Το 1943 πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς.
βλ. Μακρής Ε., Τα Ζαγοροχώρια, Ιωάννινα 1996
επίσης βλ. βιβλιογραφία για το Ζαγόρι
Διαθέτει πολύ πράσινο, με πλούσιους κήπους και οπωροφόρα δέντρα, κυρίως μηλιές
Εντυπωσιάζει η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1791), η οποία γλίτωσε από την πυρπόληση του 1943, το καμπαναριό της και το μικρό αλλά όμορφο μεσοχώρι. Διαθέτει πολλά καλοχτισμένα νέα σπίτια και όμορφα καλντερίμια
1940: 160
1951: 85
1961: 89
1971: 56
1981: 75
1991: 65
2001: 86
2011: 55
Το τοπικό πανηγύρι διοργανώνεται κάθε χρόνο την ημέρα της εορτής του προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου. Συνήθως το πανηγύρι είναι μονοήμερο.